.ΨΥΧΗ ΑΡΧΑΙΑ...

                                                                                                              της Ελισάβετ. Δ. Δημοπούλου

Αυτό που η κάμπια νομίζει Θάνατο,

ο Θεός το λέει Πεταλούδα"...

   (Ρίτσαρντ Μπαχ- ψευδαισθήσεις)

   Απ' το κουφάρι μιας άσχημης κι έρπουσας κάμπιας γεννιέται, πτερόεσσα, όμορφη κι ελεύθερη η πεταλούδα. Κι αυτή η όμορφη πεταλούδα, που απλώνει τα φτεράκια της στον ανοιχτό ορίζοντα, αφήνοντας τ' απαλό της χάδι, το μαγικό, σ' ό,τι αγγίξει... στην ιερή ελληνική γλώσσα, με την αξιοθαύμαστη πολυσημαντότητά της,...ονομάζεται...ΨΥΧΗ

   Στο αέναο κύλισμα του χρόνου... του ...άχρονου... ακολουθώντας το βηματισμό του ύψιστου δημιουργήματος του Θεού, του ανθρώπου, αυτό το βηματισμό που ονομάζουμε " εξελικτική πορεία", συναντάμε έναν ...άνθρωπο, γέννημα μιας γης ιερής, φωτοδότρας, με ρίζες πανάρχαιες, πρωτεϊκές, πολύμορφες, πολύκλαδες, που στηρίζουν δέντρα θαλλερά κι αγλαόκαρπα...τους μύθους, τους θρύλους, την ιστορία της...  Συναντάμε τον "Έλληνα άνθρωπο'', το ΦΩΤΕΙΝΟ, (ρίζα ΕΛ=φως... 'Έλιος=Ήλιος, Σέλας=Φως, Ελάνη=λαμπάδα...δάδα φωτός)...τον άνθρωπο το... "λιοπερίχυτο", που με τη βαθιά του σκέψη  αναζητά το φως της γνώσης...και γίνεται  ο ..."κατ’ εξοχήν "σκεπτόμενος... Αυτός που, πέρα απ' τις προτεραιότητές του, για επιβίωση και κοινωνική οργάνωση, ένιωσε, απ' τα βάθη της  ιστορίας του, την ανάγκη να δώσει απαντήσεις...θεμέλιο σ' όλα τα ερωτήματα του νου ...εκείνα τα πρωταρχικά που τον τύλιγαν σα σύννεφο θολό, που τον ακολουθούσαν σε κάθε του βήμα, σε κάθε του ανάβλεμμα στον ουρανό, σε κάθε  αντίκρισμα της φύσης γύρω του...πρωταρχική του ανάγκη να αιτιολογήσει όλα αυτά που καθορίζουν, "αείποτε," ποιοτικά την ύπαρξή του...

.  ..Κι έτσι...σε τούτη την ίδια, τη γεννήτρα γη του Έλληνα ανθρώπου, γεννιέται ο φιλοσοφικός στοχασμός, η φιλοσοφική έρευνα κι η φιλοσοφική θεώρηση. Ο Έλληνας άνθρωπος, πάντα ανήσυχο, πολυμήχανο, φίλεργο και φιλόμοχθο πνεύμα, ταξιδευτής αιώνιος στους ανεξερεύνητους ωκεανούς της γνώσης...την αποζητά μ' επιμονή ,με τέτοια θέρμη ,με τέτοια δύναμη ,ώστε η γνώση...να γίνει "επίγνωση''...αφού η προγονική κληρονομιά, η βασισμένη στη  θρησκευτική πίστη ,δεν του ήταν  αρκετή κι ούτε τον έπειθε...μια γνώση, που προσεγγίζεται μόνο πολυδιάστατα.  Η πίστη σε " δόγματα" ,που δεν του πρόσφεραν" εν λόγω" πειστικές  απαντήσεις, ...ισοδύναμη με σκοτάδι.  Οι αισθήσεις έδιναν αποσπασματικές πληροφορίες για ένα μικρό μέρος, που ονόμαζαν " κόσμο,"...στολίδι...Θεός και Κόσμος στην ελληνική σκέψη αποτελούν το "ΕΝ ΤΟ ΠΑΝ", σύνολο Τάξης κι Αρμονίας..  Ο νους υποπτεύονταν την ενότητα, τη νομοτέλεια και τις "εν λόγω" εκδηλώσεις αυτού του " κόσμου''...  Η Φύση γι'αυτόν ήταν η ...γεννήτρα  "απάντων των ειδών", με αδιάρρηκτη  σύνδεση του εαυτού του στο εντός του πλέγματος των αρμονικών της εκδηλώσεων...όλα πλεγματώματα στον ενδόκοσμο κι όλα φανερώματα μιας...συνδρομής θεϊκής.

   Οι Έλληνες φιλόσοφοι ερεύνησαν τη Φύση και το αίτιο των εκδηλώσεών της:  " ΕΚ ΤΙΝΟΣ;''(Ίωνες, προσωκρατικοί, Λεύκιππος, Δημόκριτος...), τη μορφή και τις ιδιότητές τους... "ΤΟ ΕΙΔΟΣ"(Πυθαγόρειοι), το "ΡΥΘΜΟ" και την "ΚΙΝΗΣΗ'' τους...το "ΡΕΙΝ'',(Ηράκλειτος, Παρμενίδης...) την ποιότητα και το ήθος τους , "ΤΟ ΠΟΙΟΝ"(Σωκράτης ,Πλάτωνας), "ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ"(Αριστοτέλης).

  Όλοι οι παραπάνω - κι όλοι όσοι δεν αναφέρονται- ,"κορυφαίοι των κορυφαίων'' ,δεν ήταν δυνατόν να μην ανά-ζητήσουν και να διά-τυπώσουν την άποψή τους, σχετικά με τη γενεσιουργό  δύναμη της Φύσης και της 'Υπαρξής τους...την ΨΥΧΗ. Διευρεύνησαν τη φύση της, το σκοπό της, τη δυνατότητα και την ανάγκη της εξέλιξής της την..., κατά τη δική τους θεώρηση, μετά θάνατον πορείας της και την...επαναβίωσή της στον υλικό κόσμο.

 

Η λέξη ΨΥΧΗ προέρχεται από το αρχαίο ρήμα Ψύχω....φυσσώ...πνέω κι όπως όλες οι λέξεις της ιερής μας γλώσσας... κυριολεκτεί  και κυριολεκτείται, πάνσοφα, με παραστατικότητα... "Ψυχρή πνοή'', δηλαδή ...η ένδειξη ζωής  στο σώμα, που γίνεται αισθητή απ' την ανα- πνοή,...Ψυχή...μια οντότητα  με λογική ικανότητα ... η άσκησή της η... πιο θεϊκή ανάμεσα στις ανθρώπινες πράξεις .

   Σ αυτή τη μικρή, ελάχιστη, προσπάθεια ν' ακουμπήσουμε το φιλοσοφικό στοχασμό των ανυπέρβλητων μυστών  και   δασκάλων μας, θα ασχοληθούμε  μόνο με τη...ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ, απλά, περιγραφικά  με συντομία, σχεδόν επιγραμματικά...,με το φόβο μη..."ξεστρατίσει ο λογισμός" μας και  παρασυρθεί "βέβηλα" το χέρι μας,  χωρίς ιδιαίτατη επιστημονική έρευνα , ...διαπράττοντας "ιεροσυλία", με την πρόχειρη και χωρίς βαθιά μελέτη, καταγραφή της σκέψης τους...

  Η δική μας σκέψη σε τούτες τις γραμμές θα επικεντρωθεί, περισσότερο, με απέραντο σεβασμό και θαυμασμό στον πλατωνικό-σωκρατικό λόγο, προσπαθώντας να αγγίξουμε, με ιερή προσήλωση, την  αξεπέραστη ομορφιά του μύθου της "Πτερόεσσας ψυχής"...του μύθου του " Ηνιόχου"...

   Η ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ στην Ορφική διδασκαλία, πηγάζει από τον αιθέρα, την πέμπτη ουσία, (γη, ύδωρ, αέρας, πυρ...αιθέρας),...την Πεμπτουσία...οντότητα..." εν τοις πράγμασι".  Στην Πυθαγόρεια διδασκαλία, η ψυχή είναι κράμα-μίξη της Μονάδας(αμέριστη ουσία) και της Δυάδας (μεριστή ουσία). Βάση αυτής της παραδοχής είναι, ότι οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι ''απέδιδον κοσμικάς ιδιότητας εις τους αριθμούς". ...Μονάδα=θείον και αμέριστον  ...Δυάδα=δομή και εκδήλωση  της θεϊκής ουσίας. Στη διδασκαλία του Ηρακλείτου, η ψυχή θεωρείται...ως αρχική γενεσιουργός αιτία λεπτοφυής, σαν αναθυμίαση, που γεννά κι εμπεριέχει τις...μορφές.

 Ο Δημόκριτος, που ονόμαζε την ψυχή "Νουν εν πυρί σφαιροειδή", έχει την ίδια άποψη περί θείας ουσίας που κινεί το σώμα,ενώ παράλληλα κινείται κι η ίδια. Στη διδασκαλία των Στωικών,ο Χρύσιππος θεωρεί την ψυχή ''ουσιαστικόν σώμα, εφαπτόμενον και χωριζόμενον από του σώματος δια του θανάτου..." Ο Ζήνων ονομάζει την ψυχή "ένθερμο πνεύμα που κινεί το σώμα"..." Ψυχή... ο εν ημίν δαίμων", απόσπασμα της Αρχικής ουσίας, δηλαδή του Θεού... Ο Επίκτητος διευκρινίζει, ότι η ελληνική σημασία του "δαίμονας" είναι οντότητα θεϊκή, που ιεραρχείται  μεταξύ Ηρώων και Ολυμπίων Θεών... καμία σχέση με την ερμηνεία ομόηχης έννοιας...  Ο Επίκουρος υποστηρίζει, ότι η ψυχή είναι μια πολύ λεπτοφυής σωματική  ουσία, κατεσπαρμένη στο σύνολο των μερών του σώματος. Μοιάζει πολύ με αέρα, ανάμικτο με θερμότητα, και πότε θυμίζει το ένα στοιχείο και πότε το άλλο.  Ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι η ψυχή είναι η "αρχή των όντων" και ορίζεται  με το θρεπτικό, το αισθητικό, το διανοητικό και την κίνηση. Το έμψυχο και το έμβιο ον στην αριστοτέλεια σκέψη ταυτίζονται...

   Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ,(Σωκράτης),ταυτίζει την ψυχή με το Θείον και πιστεύει ότι η αυτή έρχεται στο σώμα και του δίνει  ζωή..."ψυχή πάσα αθάνατος... παν γαρ σώμα έξωθεν τω κινείσθαι, άψυχον, ένδοθεν αυτώ εξ αυτού, έμψυχον, ως ταύτης ούσης φύσεως  ψυχής..."  Η ψυχή έχει συσταθεί κατ' αρμονικούς λόγους και αποτελείται από το "αυτό και το έτερον", δηλαδή το αδιαίρετο ΕΝ και το διαιρετό ΜΟΡΦΗ. Έτσι, ο άνθρωπος είναι "δισυπόστατος"...σώμα και ψυχή...η ανθρώπινη ουσία, που υπάρχει πριν τη γέννηση και θα εξακολουθεί να υπάρχει και μετά το θάνατο.  Ο μέγιστος φιλόσοφος, με την τεράστια επίδραση στο Δυτικό τρόπο σκέψης, διακρίνει τρία μέρη στην ψυχή: ...το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό, που αντιστοιχούν σε τρία ύψιστα χαρίσματα...σοφία, ανδρεία και σωφροσύνη. Το ανώτατο μέρος της ψυχής είναι το λογιστικό και το κατώτατο το επιθυμητικό. Το πρώτο παρέχει στον άνθρωπο τη δυνατότητα της σκέψης και της κρίσης, γι' αυτό το συνοδεύει ...η ΣΟΦΙΑ. Το επιθυμητικό μέρος είναι αυτό που γεννά τις ανθρώπινες επιθυμίες, ...τροφή, αναπαραγωγή, αλλά  και πάθη...συνοδός του...η ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ. Τέλος, το θυμοειδές, που βρίσκεται ανάμεσα στα άλλα δύο ,είναι αυτό που  δίνει  στον άνθρωπο το θάρρος και  συμπεριέχει, στην ενότητά του, τις  βουλητικές μας ενέργειες...ΑΝΔΡΕΙΑ.  Όταν εναρμονίζονται αυτά τα τρία μέρη της ψυχής, ισορροπεί η "ψυχική υγεία'' κι αναδύεται, ορθόκορμη και με "στέφος  αμάραντον'' στην... ..."καλλιπλόκαμον κεφαλήν"...η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ... ...όλες οι χάριτες... θυγατέρες της ΑΡΕΤΗΣ, (ρίζ αρ...αραρίσκω/συνταιριάζω)...της πανώριας κόρης,  συμβολισμού του ορθού μέτρου ανάμεσα σε δύο ακρότητες, της μεγαλοψυχίας, της προσαρμοστικότητας, της έκφρασης της τελειότητας και της ανθρώπινης αριστείας, τόσο στο πνεύμα, όσο και στην ψυχή...της ΓΝΩΣΗΣ που οδηγεί στην ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ. ....Γνώση... έννοια  διδάξιμη, για το Σωκράτη, με τη φιλοσοφική  συν-ανά -ζήτηση... θεμέλιο της αρετής

..."ΤΟ ΓΝΩΘΙ Σ'ΑΥΤΟΝ", το αρχαιότερο απ' τα τρία Δελφικά Παραγγέλματα, που ήταν χαραγμένα στην είσοδο του Απολλώνιου υπέρλαμπρου ναού.

     

    Ο "ΜΥΘΟΣ" ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ. 

   Ο Σωκράτης, μιλώντας μέσα απ' τους πλατωνικούς διαλόγους, διδάσκει τους μαθητές του με...μύθους...  Σ' έναν απ' τους πιο γνωστούς πλατωνικούς μύθους, που αναφέρεται  στο διάλογο "ΦΑΙΔΡΟ'', ο μέγιστος των φιλοσόφων χαρακτηρίζει την ψυχή σύμφυτη δύναμη, που αποτελείται από  "υπόπτερους ίππους και ηνίοχο". Μετέχοντας στο πνεύμα του Σωκράτη, ο Πλάτωνας, αυτός ο μοναδικός σκαπανέας της ψυχής, θαυμαστός για τα έργα του, που μοιάζουν με θεόπνευστη ποίηση, θέλοντας να αποτυπώσει ,στο μέγιστο, τη σκέψη του δασκάλου του και να "γοητεύσει", χρησιμοποιεί σαν εκφραστικό μέσο τους "μύθους", που  συμπυκνώνουν τον πυρήνα της σκέψης του  και συνδέουν το λόγο με την  έννοια της φιλοσοφικής θεώρησης.   Οταν ο λόγος γίνεται ανεπαρκής και αδύναμος στην έκφραση του επιθυμητού κι όταν  το μοτίβο της ασύμβατης προσωπικότητας των συνομιλητών δημιουργεί δυσκολία στην ανάλυση υψηλών ιδεών, η εμφάνιση του μύθου παίρνει τη μορφή της ανάγκης στο πλατωνικό έργο... δημιουργούνται συνθήκες καταφυγής σε μυθικές αφηγήσεις...ποιητικά σχήματα, που λειτουργούν ηθοπλαστικά και καταφέρνουν, μ' οδηγητή και παραστάτη τον Έλληνα Λόγο, να γίνουν πειστικές.  Αποτελούν" τέρψιν νοός τε ψυχής", όπως τα παραμύθια του παππού, με τις εσωτερικές ψυχολογικές τους διαδρομές και τα διδάγματά τους στην αντήχηση της ιστορημένης αλήθειας. Τα  νεώτερα φιλοσοφικά ρεύματα, άλλοτε συμφωνούν με την πλατωνική  σκέψη κι άλλοτε παίρνουν  απόσταση απ' αυτήν...αλλά πάντα υποκλίνονται στο στοχασμό του κορυφαίου φιλοσόφου.

 

 Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΗΝΙΟΧΟΥ

 "Πτερόεσσα ψυχή"- έρωτας και ψυχή...

 

 Αν το" Συμπόσιο" θεωρείται η βάση της πλατωνικής- σωκρατικής αντίληψης για τον έρωτα, ο" Φαίδρος" αποτελεί το πραγματικό κομψοτέχνημα της ποιητικής ερωτικής τέχνης του  μεγάλου αθηναίου φιλοσόφου.

  Ο Σωκράτης, ειρωνικός κι αιώνιος θηρευτής των ωραίων νέων, συναντά το μαθητή του Φαίδρο σε μια σκιερή γωνιά, στις όχθες του Ιλισσού, έξω απ' τα τείχη της Αθήνας, κάτω απ' ένα πανύψηλο πλατάνι. Η εικόνα ειδυλλιακή...μεσημέρι...τα τζιτζίκια τραγουδούν μ' όλη τη δύναμη της καλοκαιρινής τους ανεμελιάς... Δάσκαλος και μαθητής, μ' αφημένα τα πόδια γυμνά να τα δροσίζει το κελαρυστό ποταμίσιο νεράκι, ξέγνοιαστοι, κάτω απ' το θρόισμα των πλατανόφυλλων και τα κελαηδήματα των "πετεινών" του γλαυκόλαμπρου  Αττικού ουρανού, συνομιλούν για τον έρωτα και τη ρητορική...οι ωραιότερες πλατωνικές θεωρίες για την ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΓΟ

 Στην πλατωνική -σωκρατική σκέψη η πορεία του ανθρώπου, προς το ...ακατάλυτο μυστήριο του έρωτα, μοιάζει με τ' ανέβασμα μια κλίμακας, μιας σκάλας νοητής...με πέντε σκαλοπάτια. Στο τελευταίο, η φιλοσοφική σκέψη ,φτάνοντας στο απόγειό της,..."ανυψώνει" την ψυχή στο ύψος της το θεϊκό και  την ταυτίζει με   τον έρωτα ,συνταιριάζοντας, με  ανυπέρβλητο ποιητικό  λόγο, το Ωραίο και Αισθητό(έρωτα) με την Αλήθεια και τις Ιδέες(ψυχή). Έρωτας και ψυχή  γίνονται "ένα", με στόχο τη μεγάλη συμπαντική Αλήθεια και τις υπερβατικές ιδέες του Νου. Η συζήτηση ξεκινά με την ερώτηση του Φαίδρου περί έρωτα, με αφορμή ένα λόγο που άκουσε το πρωί απ' το ρήτορα Λυσία...  Κι ο μεγάλος δάσκαλος, σα το σοφό  παππούλη μας, κατά τη συνηθισμένη του τακτική, απαντά στις απορίες του νέου  με ένα παραμύθι...ένα μύθο...αυτόν της ...πτερόεσσας ψυχής... 

  Όλες οι ψυχές, θεϊκές και ανθρώπινες ταξιδεύουν στον ουρανό...κάθε μία μοιάζει με άρμα φτερωτό, που το σέρνουν δύο άλογα...τα χαλινάρια  κρατά γερά ο Ηνίοχος. Ο ΗΝΙΟΧΟΣ συμβολίζει το λογιστικό μέρος της ψυχής(σκέψη και κρίση) Το ένα άλογο είναι το θυμοειδές, (συναισθήματα, αρνητικά και θετικά) και το άλλο το επιθυμητικό (η πηγή των επιθυμιών του σώματος). Ο ΙΠΠΟΣ συμβολίζει το ανεξέλεγκτο γενετήσιο ένστικτο και την ορμή του συναισθήματος, μαζί και το απροσδιόριστο και  απρόβλεπτο της αδέσμευτης φύσης του. Η συχνή εμφάνιση του ίππου με τους θεούς, τους ήρωες και τους ανθρώπους φέρνει σε επαφή το α-λογο μέρος της ψυχής με τα τρία επίπεδα της ύπαρξης... τη θνητή, την ενδιάμεση και την αθάνατη. Καθώς ταξιδεύουν οι ψυχές, φτάνουν σ' ένα σημείο, απ' όπου είναι ορατή η περιοχή πέρα απ' τον ουρανό...κατοικία του "πραγματικού όντος"...ΑΛΗΘΕΙΑΣ.  Τα άλογα των θεϊκών ψυχών είναι  ήρεμα και υπακούν στις εντολές του Ηνίοχου, που κρατά με σιγουριά τα χαλινάρια...οι ψυχές οι θεϊκές ατενίζουν ανενόχλητα την ουσία και την αλήθεια των πραγμάτων...Δε συμβαίνει όμως το ίδιο με τις ανθρώπινες ψυχές... Το ένα  άλογο,(θυμοειδές,) έχει χρώμα λευκό με σώμα στητό και καλοδεμένο, ο αυχένας ψηλός ,η μύτη γαμψή, μαύρα  τα μάτια...είναι υπάκουο, φιλότιμο, συνετό και σεμνό, αγαπάει την αλήθεια και καθοδηγείται  απλά με το λόγο του ηνίοχου. Συμβολίζει την ευαίσθητη και  καλή συναισθηματική  σχέση "ίππου- ηνίοχου'', με το θάρρος, την τολμηρή αποφασιστικότητα  και την προθυμία να συνεργαστεί. Εδώ ο Ηνίοχος ελέγχει και τιθασεύει τις α-λογες ορέξεις απλά με νουθεσίες και διδασκαλία. Ο ηνίοχος θριαμβεύει στον αγώνα όταν το άσπρο άλογο" κρατάει γερά". Το άλλο άλογο (επιθυμητικό) είναι μαύρο και ατίθασο, το σώμα του στραβό, παχύ και κακοσχηματισμένο... αυχένας κοντός, πλατύ μέτωπο, μάτια αιματώδη και γκριζογάλαζα...είναι κουφό, αλαζονικό, ανυπάκουο, επιθετικό. Συμβολίζει τα πάθη και τα ένστικτα, που διεγείρουν όλες τις ηδονές. Δύσκολα υπακούει στα κεντρίσματα του ηνίοχου... πολλές φορές χρειάζεται το μαστίγιο...εργαλείο ... χειραγώγησης...η "έξις”...η συνήθεια. Εδώ η σχέση ,"ίππου- ηνίοχου'' χάνει τη σταθερότητά της...η έκβαση του αγώνα  αμφίβολη... 

 Κάποιες ψυχές μοιάζουν με τις θεϊκές κι ο Ηνίοχος στρέφει το κεφάλι προς  τον ουρανό ν' ατενίσει το...ωραίο και  τ' αληθινό... Τα ά-λογα ξεχνούν τα παραγγέλματα

 και δεν υπακούν.  Η ενατένιση του ηνίοχου διακόπτεται  ...ανάγκη να  επικεντρωθεί στη καθοδήγηση του άρματος... ...έτσι, κατ' αναλογία, αυτές οι ψυχές αντικρίζουν μεγάλο μέρος, αλλά όχι ολόκληρη την αλήθεια. Σε άλλες ανθρώπινες ψυχές, τη στιγμή  της ενατένισης του ηνίοχου, τα άλογα δεν υπακούν, είναι πιο ατίθασα, δεν συντονίζουν τις κινήσεις τους και παρασύρουν το άρμα προς τα κάτω. Εδώ ο ηνίοχος, με μεγάλη προσπάθεια  και αγωνία, τραβάει τα χαλινάρια...η χειραγώγηση πολύ δύσκολη...ούτε νουθεσία ...ούτε συνήθεια... Οι ψυχές μπορούν να δουν μόνο λίγο τον ουρανό ... βλέπουν ένα μικρό μέρος της αλήθειας... Υπάρχουν και κάποιες άλλες όμως  ανθρώπινες ψυχές, που τα άλογά τους είναι πολύ άγρια, χλιμιντρίζουν, αφηνιάζουν, σηκώνονται στα δύο πόδια, πέφτουν το ένα πάνω στο άλλο ... ο ηνίοχος προσπαθεί να σταθεί όρθιος, πολλές φορές χάνει την ισορροπία του...όσο και να παλεύει  δεν έχει τη δύναμη  να ελέγξει την πορεία του άρματος...οι ψυχές ποδοπατιούνται, η μια παρασύρει την άλλη ,τα φτερά τους καταστρέφονται και ποτέ... μα ποτέ δεν βλέπουν κάτι απ' την αλήθεια...

ΠΑΣΑ ΓΑΡ ΨΥΧΗ ΤΟ ΠΑΛΑΙ ΠΤΕΡΩΤΗ...

 Στο νοητό πεδίο ,οι δύο "Πτερωτοί Ιπποι'' έχουν αντίθετες κατευθύνσεις:  Την ανεξέλεγκτη και ενστικτώδη ορμή  του ''επιθυμητικου" μαύρου και την  απρόβλεπτη κυκλοθυμική, συναισθηματική του "θυμοειδούς, "λευκού. Η ορθότητα της εξισορρόπησης των σταθερών αποφάσεων είναι η εικόνα του όρθιου στο άρμα Ηνίοχου. Το κίνητρο ...,το πρώτο "κινούν", είναι το Α-ΛΟΓΟ μέρος της ψυχής,  γι 'αυτό το λόγο κι οι ίπποι προηγούνται.

Ο Ηνίοχος, Η ΛΟΓΙΚΗ, ακολουθεί, για να κατευθύνει τα υπόλοιπα δύο μέρη στο δρόμο της ΑΡΕΤΗΣ, με τα χαρίσματα  της σοφίας, σωφροσύνης, ανδρείας, δικαιοσύνης και να συντονίσει το σωματικό φορέα του ΟΝΤΟΣ, τη ΓΗ (ορατό μέρος),το πιο πυκνό και πιο βραδυκίνητο(ύδωρ-αήρ-πυρ),με τους τρεις φορείς (αόρατο μέρος) της λεπτοφυούς ψυχής .

Η ηνιόχηση του ανθρώπινου οχήματος είναι  σκληρή , επίπονη και δύσκολη, γιατί η ψυχή κινείται μεταξύ επιθυμιών και λογικής και ταυτίζεται , πότε με το άστατο  και άπληστο μέρος της και πότε με το σοφό κι αιώνιο. Στην πορεία της όμως, μέσα από διαθέσεις και υπόνοιες αστάθειας, μέσα από  λάθη, κλυδωνισμούς κι αμφιβολίες, είναι φτιαγμένη ν' αποζητά την ισορροπία ... "ΤΟ ΠΑΝ ΜΕΤΡΟΝ ...ΑΡΙΣΤΟΝ.

  Οι μεγαλειώδεις μορφές της Ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης "απουσιάζουν  σκληρά απ' τον κόσμο μας''(Νίτσε). Η έννοια της φιλοσοφίας ταυτίζεται  με την έννοια του Ελληνισμού κι οι  στοχασμοί των  Ελλήνων φιλοσόφων, των μεγάλων μυστών και διδασκάλων, για τη φύση, την τύχη και την περιπέτεια της ΨΥΧΗΣ είναι ορόσημα, που η σύγχρονη επιστήμη, με τις νέες της θεωρίες, όχι μόνο δεν ανακαλεί, αλλά επιβεβαιώνει με  ενθουσιασμό...

 Στους σημερινούς καιρούς, τους άχρωμους, τους άχαρους και σκοτεινούς, μακάρι  να μπορούσε να ηχεί σαν  ταυτολογία...ποιητής=ψυχή, γιατί  μονάχα πια ο ποιητής, με τη λαλιά  του τη δροσερή και το φέγγος του λογισμού του είναι κείνος, που θυμίζει στην ανθρώπινη ψυχή την ύπαρξη και τις ανάγκες της, την ποιότητα, τη ζωή, το νόημα ... την ίδια την ΨΥΧΗ της.

      "Η Αρχαία Ψυχή ζει μέσα μας,

      αθέλητα κρυμμένη,

      ο μέγας Παν δεν πέθανε,

      ο Πάνας δεν πεθαίνει..."

                  Κ.ΠΑΛΑΜΑΣ.

 

ΠΗΓΕΣ:

1.Μεγαλη εγκυκλοπαίδεια ΠΥΡΣΟΣ.

2."Το αρχαίον ελληνικόν πνεύμα"- εγκυκλοπαίδεια ΗΛΙΟΣ.

3.ΠΛΑΤΩΝΟΣ αρχαία κείμενα, απόδοσις, σχόλια, εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ.

4.Η Πλατωνική Μεταφυσική ως  Μεταφυσική επιστήμη, εκδόσεις ΙΔΕΟΘΕΑΤΡΟΝ.

5.Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, εκδόσεις ΙΔΕΟΘΕΑΤΡΟΝ.

5.Διαδίκτυο.