Βιασμός τῆς Δημοκρατίας σέ κοινή θέα.

 

Τοῦ Γιώργου  Δημόπουλου

«Ἂν ὑπομείνατε σκληρά  βάσανα γιά τήν μωρία σας,

μή ρίχνετε τώρα τό φταίξιμο στούς θεούς.

Αύτούς τούς ἀνθρώπους ἐσεῖς οἱ ἲδιοι τούς κάνατε μεγάλους,

ἐσεῖς οἱ ἲδιοι τούς στηρίξατε,

καί γι’ αὐτό τυραννιέστε ἀπό τήν τρομερή σκλαβιά.

Ἓνας-ἓνας, ἀκολουθεῖτε ὃλοι τά χνάρια  τῆς ἀλεποῦς,

ἀλλά ὃλοι μαζί εἶστε κουφιοκέφαλοι:

προσέχετε μόνο τήν γλώσσα καί τά εὐμετάβλητα

λόγια ἑνός ἀνθρώπου.

Ἀπ’ ὃσα γίνονται, ὃμως, δέν βλέπετε τίποτα»

(U. Eco, D.D.Giudice, G.Ravasi. Ἡ δύναμη τῶν λέξεων. Μτφρ. Ἒφη Καλλιφατίδη. ἐκδ. Ἑλληνικά Γράμματα. Σελ.96)

  Ἀπό τότε πού ὁ γερο-Δωρόθεος παρέδωσε τά κλειδιά τῆς Μητρόπολης, στόν τοπικό Ἀρχιερατικό, τά κλειδιά αὐτά εὐδέποτε  γλίστρησαν από τήν τσέπη του, άκόμη καί κατά τήν διαχείριση τῆς Μητρόπολης άπό τόν νεώτερο Δωρόθεο. Αὐτός εἶναι  ἒκτοτε ὁ κλειδοκράτωρ, ἀφ’ ὃτου μάλιστα καί  ὁ Δωρόθεος ὁ σμικρός, ἑκών ἂκων, ἀνανέωσε τήν παράδοση τοῦ ἀποκλειστικοῦ ἐλέγχου τῶν τῆς  Μητροπόλεως ὁλάκερης, πακτώνοντας τό  σχετικό σκεπτικό του,  καί μέ τήν ἐλευθερία νά στελεχώσει  τήν διοίκηση 100% μέ δοκιμασμένους «Φανερικούς», λαϊκούς καί κληρικούς, ὃσους δηλαδή μέ εὐχάριστη προθυμία τοῦ «δένουν τά κορδόνια»,  ἐπιβεβαιώνοντας  ὃτι κανείς ἂλλος δέν ξέρει τό μαγαζί καλύτερα ἀπό αὐτόν. Καί λέμε «μαγαζί» γιατί ἒτσι χαρακτήριζε τήν Παναγία ὁ ὃλο  καί πιό συμπαθής γινόμενος γερο-Δωρόθεος, χαριεντιζόμενος σέ στενό κύκλο.

  Καί τό μαγαζί ὑπό τήν στιβαρή καθοδήγησή του πάει καλά. Τό μαγαζί μεγάλωσε, καί ὁ συντονιστής, ἐνορχηστρωτής καί διευθυντής τῆς τοπικῆς ὀρχήστρας ὡς σώφρων κατέφυγε στό καθ’ ὃλα νόμιμον, τό γνωστό passe partout. Μέ τό κλειδί τῆς Παναγίας, ἀνοίγει ὡς θυγατρικές της, τήν Μητρόπολη, τήν τοπική τῆς Νέας Δημοκρατίας, τό Δημαρχεῖο, τό Ἐπαρχεῖο, τό Ἀστυνομικό Τμῆμα, τό Λιμεναρχεῖο, τό ἐξοχικό τοῦ Βρούτση, ἐφοπλιστῶν, ἐπιχειρηματιῶν, ἐπιστημόνων, ἰδίως δέ τό συγκρότημα τοῦ  ἐκφυλισμοῦ τῶν θεσμῶν, τοῦ ἐκμαυλισμοῦ τῆς τοπικῆς κοινωνίας.    

Ὃταν πιάνουμε μέ φίλους συζήτηση περί τά πολιτικά κάποιες φορές ἀναρωτιόμαστε ἂν περνᾶμε ἓνα πραγματικό ἐπεισόδιο δημοκρατικῆς ὀπισθοδρόμησης, ἂν νοσεῖ ἡ Δημοκρατία. Κοινός παρονομαστής ὂλων μας εἶναι ὃτι ἀσφαλῶς καί νοσεῖ. Ρώτησα καί ἓνα συμφοιτητή, ἐγνωσμένου κύρους  ἱκανό στήν πολιτική σκέψη, ἂν εἶναι ἐτοιμοθάνατη σήμερα ἠ Δημοκρατία μας. Δέν νομίζω, μοῦ ἀπαντᾶ, ὡστόσο, παρουσιάζει ὁρισμένα νοσολογικά συμπτώματα πού θά ἒπρεπε νά ἀνησυχοῦν τούς πάντες.

 Συνήθως, ὑπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι πολιτικῶν ἡγετῶν. Αὐτοί πού ἐπιτίθενται εὐθέως στούς δημοκρατικούς θεσμούς, πού χρησιμοποιοῦν συχνά βία, ὀδηγοῦν τάνκς καί φέρουν πάντα ὂπλα. Ὃταν ὃμως  κοιτάζεις τήν ἱστορία τῆς Δημοκρατίας, βλέπεις ὃτι δέν μετρᾶνε μόνον αὐτοί. Ὑπάρχουν  πολιτικοί τοῦ κυρίαρχου ρεύματος, οἱ ὁποῖοι μοιάζουν μέ κανονικούς δημοκρατικούς πολιτικούς, ἐκλέγονται τώρα τελευταῖα μέ ὑπερβολικά ἰσχνἐς μειοψηφίες, χαίρονται  μέ τήν ἀποχή καί τήν ἀδιαφορία τῶν πολιτῶν, φοροῦν κοστούμια, συμπεριφέρονται  καί  μιλοῦν σάν ἀκραιφνεῖς δημοκρατικοί πολιτικοί, ἀλλά οἱ ἐνέργειές τους, ἡ τακτική τους, οἱ ἀποφάσεις τους  δέν ἒχουν καμμιά ἀπολύτως σχέση μέ τούς κανόνες τῆς Δημοκρατίας.

  Σέ μιά τοξική Βουλή,  μέ ἐξαγριωμένους πολιτικούς, πού ἒχουν κάνει κουρελόχαρτο τίς βασικές της αξίες τῆς Δημοκρατίας, μέ τόν φόβο μας ὁ Πρωθυπουργός στήν φούρια τῆς ἀναπάντεχης ψευδεπίγραφης αὐτοδυναμίας-παντοδυναμίας του νά κάνει τό θεαματικό λάθος, μέ  τό  σύνολο τῆς ἀντιπολίτευσης νά εἶναι στήν λάθος πλευρά τῶν δημοκρατικῶν ἐπιχειρημάτων καί χωρίς ἲχνος σθεναροῦ ἀντιπολιτευτικοῦ λόγου,  μέ τούς ἀκραίους νά ἀλωνίζουν στό κοινοβούλιο, οἱ φωνές μας μοιάζουν περισσότερο μέ κραυγές  ἀγωνίας, γιά ἐπιστροφή στήν κανονικότητα, στήν Δημοκρατία.

  Σίγουρα ὃλοι φοβόμαστε τήν τυραννία τῆς ἐπίπλαστης πλειοψηφίας. Εἶναι  κάτι στό  ὁποῖο ὃλοι εἲμαστε ἀλλεργικοί.  Ἀνησυχοῦμε ὃμως ἐπίσης ἀρκετά καί γιά τό πρόβλημα τῆς τυραννίας τῆς μειοψηφίας, εἲτε πανελλαδικά εἲτε τοπικά.   

  Πιστεύω ὃμως ὃτι στήν πραγματικότητα αὐτό πού βλέπουμε εἶναι ἐνδεχομένως μιά διαδικασία αὐτοδιόρθωσης σέ ἐξέλιξη. Οἱ Δημοκρατίες, σέ ἀντίθεση μέ τά ἀπολυταρχικά συστήματα, εἶναι ἰδιαίτερα διαφανεῖς. Μποροῦμε νά δοῦμε ὃλα τά προβλήματα νά λαμβάνουν χώρα μπροστά στά μάτια μας, κάθε ὣρα, κάθε μέρα. Στά ἀπολυταρχικά συστήματα, δέν ὑπάρχει διαφάνεια. Δέν βλέπουμε τί συμβαίνει, μέ ἀποτέλεσμα ὂταν τά ἀπολυταρχικά συστήματα καταρρέουν –ὂπως ἡ κατάρρευση τοῦ κομμουνισμοῦ– τοῦτο συμβαίνει ἐν   μιᾷ νυκτί καί πάντα τό γεγονός ἀποτελεῖ ἒκπληξη. Στίς Δημοκρατίες, βλέπουμε ὃλα τά προβλήματα μπροστά μας. Ἲσως τό ἐκλαμβάνουμε ὡς ἀδυναμία, ἀλλά στήν πραγματικότητα   εἶναι πηγή ἀνθεκτικότητας, ὂτι ὑπάρχει ὡς δυνατότητα ἡ διαδικασία τῆς αὐτοδιόρθωσης.

Ἐπιμύθιον.

  Στό ἂρθρο αὐτό καταθέτω τόν κόπο, τίς σκέψεις, πού συνδυάζουν τήν ἒρευνα, τήν  πίστη στήν Δημοκρατία, καθώς καί τήν προσωπική ἐμπειρία καί μαρτυρία, τίποτα παραπάνω ἀπό μιά ἀπόπειρα συνδυσμοῦ αὐτονόητων ὡς πολίτης μιᾶς δημοκρατικῆς Χώρας. Μιά προσπάθεια νά ζήσει κανείς  τό Δημοκρατικό ὑπαρξιακό ἰδεῶδες, τήν πρόσκληση πού ἀπευθύνει ὁ κοινός νοῦς, μέ ὃλη τήν καρδιά, μέ ὃλη ψυχή καί ὃλη τήν δύναμή του.

  Οἱ θέσεις μου κοινωνοῦν ἐνός ἀφετηριακοῦ προβληματισμοῦ: ὂτι τά πράγματα εἶναι πολύ ἂσχημα ἂν τυχόν ἡ Δημοκρατία  δέν νοεῖται πρωτίστως ὡς βροχή στούς  δρόμους τῶν σημερινῶν πόλεων,  στά χώματα τοῦ Χατζηράδου, στά χώματα τῶν ἀπανταχοῦ χωραφιῶν,  ἀλλά ὡς ἐμφιαλωμένο νερό, σφραγισμένο  σε μπουκάλι πολυτιμότερο ἀπό τό περιεχόμενό του. Τό νά πάρουμε μαζί μας νερό γιά ἒνα μέλλον μέ πολλή ξηρασία εἶναι σπουδαῖο, μά δουλειά τοῦ ἀνθρώπου τῆς Δημοκρατικῆς πεποίθησης εἶναι καί τό  κάτι παραπάνω: νά ἀκούει τό βουητό τῆς βροχῆς, τήν ὣρα πού ὂντως τίποτα δέν προμηνύει τό γεγονός, καί νά δρᾶ γιά τήν δεξίωσή της. Ἡ ζωή τοῦ κάθε ἀνθρώπου εἶναι ὁ κόπος τῶν ἀποφάσεών του, τό κόστος τῶν ἀποφάσεών του.