Τοιοῦτος ἡμῖν ἒπρεπεν ἀρχιερεύς;

Τοῦ Γιώργου Δημόπουλου

 

«…οὐ δύναμαι ἐγὼ ποιεῖν ἀπ᾽ ἐμαυτοῦ οὐδέν· καθὼς ἀκούω κρίνω, καὶ ἡ κρίσις ἡ ἐμὴ δικαία ἐστίν, ὅτι ζητῶ τὸ θέλημα τὸ ἐμὸν. ἀλλὰ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με πατρός…» (Ἰω. 5,30). 

 

Εἰσαγωγικά

  Ἂν ὑπάρχει τρόπος νά ταρακουνήσεις ἓναν δεσπότη, αὐτός εἶναι νά ἀποδομήσεις τίς ἲδιες τίς συνθῆκες πού τοῦ ἐπέτρεψαν νά ἀποκτήσει κοσμική ἐξουσία.  Νά ἐστιάσεις ὃπου στοχεύει: Στήν ζητιανιά τῆς προσοχῆς. Ἐδῶ εἶμαι προσέξτε με, δῶστε μου σημασία. Δέν μπορῶ νά ζῶ στήν ἀφάνεια, ἀπαρατήρητος, μακριά ἀπό τήν δημοσιότητα, θέλω τήν προβολή, τό «λάθε βιώσας» δέν μοῦ ταιριάζει.

  Γενηθήτω  τό θέλημά μου. Θέλω τό δημόσιο βλέμμα, γιά νά ζῶ τήν ζωή μου θέλω νά τήν  ἐπινοῶ, νά τήν αἰσθάνομαι σάν μιά ρευστή αὐτοβιογραφία, ἐπιδεκτική σέ ἀναδρομικές ἐξιδανικεύσεις καί αὐτο-ηρωοποιήσεις.

  Πρός τοῦτο καταστρώνω τήν ζωή μου ἒμμισθα, συνομιλῶντας μέ τά Μέσα πού τήν διανέμουν γιά κατανάλωση. Γνωρίζουν ὃτι τά χρησιμοποιῶ καί γνωρίζω ὃτι μέ χρησιμοποιοῦν.

  Ἐξ ἂλλου μέ τοῦτα καί μέ τ’ ἂλλα δράττομαι τῆς εὐκαιρίας νά δώσω ἀναδρομικά νόημα στό παρελθόν μου, στήν αὐτοβιογράφησή μου, στήν ἁγιογράφησή μου, παρέα μέ πρωθυπουργούς, ὐπουργούς, δικαστικούς, στρατιωτικούς, τίς μίτρες μου, τίς πατερίτσες μου, τούς σάκους μου,  φορεμένα καί χρυσοαγορασμένα ὡς status symbol.  

  Ἀνηλεῶς φωτογραφούμενος, εἰσβάλλω στόν κοινωνικό χῶρο, ποσῶς μέ ἐνδιαφέρει  ἡ ἐκκλησιαστική περιοχή,  μέ ἐπιθετική κινούμενη ἀξίωση ἐπιβολῆς.  Ἒχω κάθε λόγο, πάνω στόν αὐτοκρατορικό θρόνο  νά αἰσθάνομαι ἂτρωτος. Ἂσε πού μέ  αὐτόν τόν τρόπο κρύβω τήν  εὐάλωτη μειονεξία μου, ὡς παιδί ἀπό τήν ἐπαρχία πού δέν κατάφερε νά συμφιλιωθεῖ μέ τήν πραγματικότητα.  Γενηθήτω τό θέλημά  μου.

 Γνωρίζω πώς στήν μεγάλη στραβή, τό πλῆθος θά μέ δέσει, τό ἒχω ζήσει τίς προάλλες στήν Παναγία, καί θά μέ διαπομπεύσει μέ πάνδημο κράξιμο. Τό μόνο πού βλέπω πρός τό παρόν, καί τό χαίρομαι ἡδονικά, εἶναι ὃτι ὂλοι αὺτοί πού μέ ἒφτυναν ἒρχονται ξεδιάντροπα καί μοῦ φιλοῦν τό χέρι, συναγωνιζόμενοι σέ κολακείες καί θωπεῖες.  

 

  Κύριε Πολυκανδριώτη, δεσπότη Τήνου,

 σᾶς ψέγω γιατί  μέ  τούς κολαούζους σας, κληρικούς καί λαϊκούς, συνθέσατε καί ἐπιβάλατε τοπικά ἓναν εἰδωλολατρικό βωμό ἑνός «ἐξουσιαστικοῦ θεοῦ». Προγραμματίζετε μέ τήν λογική τοῦ «ἂφρονα»: ὁ θεός σας   δέν εἶναι  «Θεός ὓπαρξης», δέν ἒχει τραγικότητα, ἐμπειρία πόνου, φόβο  θανάτου, αἲσθηση φθορᾶς, ἀσθένειας, πρό παντός ὃμως δέν εἶναι Ἀγάπη. Πιέζετε τήν τοπική κοινωνία, συστηματικά καί μεθοδικά, πιέζετε ὃλους μας, νά προσχωρήσουμε στήν λογική πού τό κοσμικό ἐξουσιαστικό συμφέρον σας θέτει. Πάντα τό ὑποκείμενο κάθε ὁλοκληρωτισμοῦ, πνευματικοῦ ἢ πολιτικοῦ, εἶναι ἓνα εἶδος θεοῦ ἐξουσίας,   γι’ αὐτό καί θεός σας, ὁ  θεός  ἰσχύος ἒχει ὑπάρξει πολλές φορές στήν Ἱστορία.   

  Ὁ ἐξουσιαστικός σας θεός, εἶναι ἒνας κακός θεός, θεός τοῦ μίσους. Ὁ θεός σας παραμορφώνει γι’  αὐτό δέν μπορεῖτε νά μιμηθεῖτε τήν ἀγάπη, ὂχι μόνο γιατί ἡ ἀγάπη εἶναι ἀμίμητη, ἀλλά  καί γιατί ὡς πρότυπο μίμησης ἒχετε   ἒναν θεό γκράν γκινιόλ. Ὁ Θεός τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι τό ἀπολύτως “ἀλλιῶς”, τό  ἀπολύτως “ἂλλο”, καί τό ἀπολύτως «ἀλλοῦ», εἶναι ὁ Θεός τῆς  ἀγάπης, εἶναι ὁ ἲδιος Ἀγάπη πού μεταμορφώνει. Ἡ ἀνθρωπινότητα τοῦ ἀνθρώπου δέν παράγεται. Ὁ ἂνθρωπος γίνεται ἂνθρωπος ἐπειδή δέν τοῦ φθάνει ἡ αἲσθηση, ἐπειδή ὑπερβαίνει τήν  αἲσθηση. Ἐσεῖς οὐδέποτε  θά ἀποκτήσετε ἀνθρωπινότητα.  Ἡ ὑπέρβαση εἶναι ὁ Θεός. Τό επέκεινα  ὑφίσταται ἐπειδή ὑπάρχει Θεός τόν ὀποῖο μποροῦμε νά  πλησιάσουμε  ὀντολογικά καί ὂχι ὑπολογιστικά.

  Ἡ κατάσταση ὃπου τό ὑπερτροφικό ἐγώ μας μπορεῖ νά τσαλαπατήσει τό ἐγώ τοῦ διπλανοῦ μας χωρίς νά δώσει λογαριασμό σέ κανέναν, ὀνομάζεται γοητεία  τοῦ χάους, καί ἐσεῖς εἶναι φανερό γοητεύεστε ἀφάνταστα ἀπό τό χάος.  Φαίνεται πώς κάτω ἀπό τήν ρητορική σας περί  παράδοσης, περί ἀγάπης, περί συγχωρητικότητας, περί ἀνοχῆς καί μεγάλης καρδιάς, κρύβονται ἀνεπεξέργαστα ἒνστικτα, θυμοί, ἐκδικητικότητα  καί φόβοι πού δέν μετασχηματίστηκαν ποτέ σέ κοινωνική παιδεία, γιά  εὐαγγελική ἀφῆστε το.

 Ὑπάρχουν δύο περιπτώσεις νά συμπαθήσετε κάποιον: ἂν  σᾶς μοιάζει ἢ ἂν σᾶς εἶναι χρήσιμος στίς  ἐξουσιαστικές ἐπιδιώξεις σας. Σέ κάθε ἂλλη περίπτωση, εἶναι πρόβλημα καί τόν ἀντιμετωπίζετε εἲτε μέ συνεχῆ ὓπουλο πόλεμο εἲτε μέ ἐχθροπαθῆ ἀνοχή.   

  Δέν ἒχω ἐμμονές ἀλλά  ψάχνω κατά καιρούς νά βρῶ μιά ἐξήγηση στόν ἂφθονο φθόνο σας, καί τήν ἀσύμμετρη βία ὃπως αὐτή ἐκδηλώθηκε  ἐκ μέρους σας στό πρόσωπο τοῦ κυροῦ Θεολόγου Πλυτά. Πῶς ἐπιτρέπετε νά κατακλύζεται ἡ ψυχή σας ἀπό ἀντι-αξίες, παραβιάζοντας βάναυσα τό «εἰρήνη πᾶσι…  ἀγαπᾶτε ἀλλήλους». Παρά ταῦτα ψάχνω μήπως καί βρῶ μιά δικαιολογία, κάποιο λόγο πού νά λειτουργήσει ὡς ἐλαφρυντικό τέλος πάντων. 

  Εἶναι γεγονός ὃτι τά τελευταῖα χρόνια ἡ ἀδικία, τό μῖσος, ὁ φθόνος ἐκδηλώνονται  μέ μεγαλύτερη εὐκολία καί μέ λιγότερες ἀναστολές σέ σύγκριση μέ τό παρελθόν, ἀλλά νά μπαίνουμε καί στόν ἀστερισμό τῆς  παπαδικῆς βίας  ἡ ὁποία πρίν καταστεῖ ἀποτρόπαια ἒχει ἢδη γίνει μέρος τοῦ ψυχισμοῦ σας, δέν μπορῶ νά τό χωνέψω μέ τίποτα. Εἶναι σάν νά ἀποδέχομαι ἓναν  παιδεραστή ὡς παιδίατρο.

 Τό μεγαλύτερο πρόβλημα  μέ ἐσᾶς τούς κληρικούς εἶναι ἡ παντελής ἒλλειψη συναίσθησης τῆς κατάστασης, ὁ χαλαρός τρόπος πού ἐντιμετωπίζετε τίς εὐθύνες  σας, περιφερόμενοι δημόσια μέ ἓνα ἀπορημένο βλέμμα, ὃτι δέν καταλαβαίνετε τί ἀκριβῶς κάνατε καί κάνετε εἰς  βάρος  τοῦ συνόλου. Εἶσθε τά πρόσωπα-ντροπή τῆς τοπικῆς οἰκογένειας πού ἐξακολουθεῖτε νά ἐμφανίζεσθε δημόσια σάν νά μήν τρέχει τίποτε. Πῶς  ἀκριβῶς θά ἀποδοθεῖ δικαιοσύνη γιά ὃσα φρικτά ἒχετε πράξει; Εἶναι πολύ ὀδυνηρό. Τό γεγονός  τοῦ διωγμοῦ τοῦ Θεολόγου τό ἀντιμετωπίζετε ὡς φυσιολογική κατάσταση. Μιά δημόσια συγγνώμη δέν διαγράφει  αὐτή  τήν κατάπτωση, ἀλλά θά ἒδειχνε κάτι.  

Στό Ἰράν πού ἐγκαθιδρύθηκε μιά ἐξουσία μουλάδων κληρικῶν, φαίνεται ὃτι λειτουργεῖ πλέον ὡς παράδειγμα ὂχι μόνο γιά  ἂλλα κινήματα μουσουλμανικά ἀλλά καί γιά τά Ὀρθόδοξα. Εἶναι γεγονός ὃτι σέ πολλές μουσουλμανικές χῶρες καθώς καί στό Ἰσραήλ τό θρησκευτικό οἰκογενειακό δίκαιο ὑποκαθιστᾶ τό κρατικό οἰκογενειακό, καί στό Ἀφγανιστάν τά πάντα ἐλέγχονται  ἀπό τήν ἀνάγκη συμβατότητας μέ τήν Σαρία.

   Στήν Χώρα μας, ἀπό τούς  82 μητροπολίτες μόνο οἱ 9 ἐξέφρασαν τἠν διαφοροποίησή τους στίς μεθόδους καί πιστεύω τῆς Χρυσῆς Αὐγῆς, ἐνῶ ἡ Ἱεραρχία πού ἒχει κληθεῖ ἀπό πιστούς, οἱ ὁποῖοι διακινδυνεύουν περισσότερα ἀπό ἓναν Δεσπότη, νά πάρει θέση ἀνοιχτά τό θέμα,  ἀρνεῖται νά συζητήσει, πολύ περισσότερο νά ἀποκηρύξει ρητά, ὂχι γενικά  καί ἀφηρημένα, τόν ναζισμό καί κάθε  μασκάρεμά του.  

 Ἒχει πολλούς  λόγους νά ἀντισταθεῖ κανείς σέ αὐτό τό ὃραμα τῶν κληρικῶν μας.   Αὐτή ἡ δεσποτική συμπεριφορά, στό ἐσωτερικό  τῆς τοπικῆς ἐκκλησίας, πρός τόν δημόσιο  χῶρο, πού δέν διστάζει μάλιστα νά προσφύγει στά δικαστήρια, μόλις  εἶναι ἀνάγκη νά ποῦμε ὃτι ἒχει μιά ἀσυμβατότητα μέ τό Εὐαγγέλιο.

 Τέτοιες πρακτικές σκοπιμότητας μόνο «ἐπιθέσεις» στήν κοινωνία μπορεῖ κανείς νά κάνει  καί δέν εἶναι δυνατόν νά ποιμάνει  ἀγαπητικά, διότι εἶναι  ἀποῦσα ἡ συγ-κατάβαση. 

 

 

 

Ἡ πάλη μέ τήν κοινότητα.

 

Τοῦ Γιώργου Δημόπουλου

  Αὐτή καί ἡ  προηγούμενη ἐπιφυλλίδα  γράφονται σέ συγκυρία δύσκολη. Ἡ ὀμίχλη τῆς  μιζέριας καί  τῆς ματαίωσης εἶναι πηχτή πάνω  στήν Ἑλλάδα καί τόν Κόσμο ὃλο. Μέ ἀποκαλυπτική ἒνταση ὁ Μεσαίωνας παίρνει τήν ἐκδίκησή του, αἰφνιδιάζοντας ὃσους ἀφελεῖς  εἶχαν πιστέψει στήν θρησκεία τῆς εὐθύγραμμης  προόδου, ἀπό τό καλό, τάχα, ἀναπόδραστα στό καλύτερο. Ἡ παγκόσμια ἐπέλαση κατά τῆς κοινωνικῆς  ἀσφάλειας ἡ  ὁποία μέχρι πρό τινος  φάνταζε αὐτονόητη καί πρό παντός ἀνεπιβούλευτη, ὁλοκληρώνει μέ πάταγο τήν ἀθόρυβη διάβρωση πού εἶχε προεπιτελέσει ἡ νεοειδωλολατρία τοῦ καταναλωτισμοῦ καί τῆς ἀπόκτησης. Βροχηδόν οἱ ἐπιδεινώσεις τοῦ σκηνικοῦ, βροχηδόν καί οἱ φωνές διαμαρτυρίας, φωνές κάθε λογῆς, σέ μιά πλημμυρίδα πού ἀξιώνει γιά ἂλλη μιά φορά, γιά μυριοστή φορά καί φυσικά ὂχι γιά τελευταία, κριτήρια στιβαρά. Οἱ ἀεριτζῆδες χαίρονται μέ τήν χαύνωση τῆς Δημοκρατίας, διότι τήν  βλέπουν (τήν χαύνωση) ὡς  δικαίωση τοῦ μίσους τους κατά  τῆς Ἐλευθερίας. Γιά γιατρειά τά λαμόγια δέν ἐπιθυμοῦν τό πέρασμα σέ οὐσιαστική Δημοκρατία, ἀλλά τήν ἐξάτμισή της. Δέν θά ἀγωνιστοῦμε ἐναντίον τους  μέ πάθος;

  Ἂς ξεκινήσουμε ὃπως προτάθηκε στήν προηγούμενη ἐπιφυλλίδα γιά διαφορετική συγκρότηση τῆς Βουλῆς, σημερινότερη καί δημοκρατικότερη ἀδιάζευκτα. 

 Ἓνα κρίσιμο ἐρώτημα εἶναι ποιό ἐκλογικό σύστημα θά ἦταν τό ἐνδεδειγμένο γι’ αὐτό τό «μικρό ἀλωνάκι»;  Ἡ Ἑλλάδα θά ὠφελοῦνταν ἀπό μικρές μονοεδρικές περιφέρειες, ἀπό μία ἑνιαία ἢ ἀπό κάποιο ἂλλο  μικτό τέλος πάντων; Ὁπωσδήποτε κάθε ἐπιλογή ἒχει πλεονεκτήματα καί μειονεκτήματα, ἀλλά ἀπό τό σημερινό πολύπλοκο καί στρεβλό, πού ἐκτρέφει τήν διαφθορά, θά ἦταν καλύτερο.

  Φυσικά κανένας νόμος δέν  θά ἐξαλείψει μαγικά τήν διαφθορά. Χρειάζεται ἡ ἐνεργός  συμμετοχή ὃλων μας στά κοινά.  Καμμιά θεσμική ἀλλαγή δέν θά πετύχει ἂν δέν συνοδευτεῖ ἀπό ἀλλαγή νοοτροπίας δικῆς μας, ὃσον ἀφορᾶ τό μέγεθος τῆς προσωπικῆς μας εὐθύνης. Ὃμως ἡ ἀντιπροσωπευτική  Δημοκρατία δέν περπατάει πλέον.

  Ἂν δέν ἐκπαιδευθεῖ μιά νέα ἑλληνική πολιτική τάξη πού νά βλέπει τήν Χώρα ὂχι ὡς πηγή πλούτου, κύρους, ἐξουσίας καί ψήφων, ἀλλά ὡς τόπο πού πρέπει νά ἀναπτυχθεῖ μέ κατοίκους πού θά βασίζονται στό καθῆκον καί στό καθαρό τῆς συνείδησής τους, τότε δύσκολα θά ἀλλάξει κάτι. Οἱ πολιτικοί ἒχουν μεγαλύτερη εὐθύνη.

  Ὁπωσδήποτε τό σύνολο τῆς τοπικῆς κοινωνίας δέν ἀναμειγνύεται, σέ μεγάλη ἒκταση, στό ὀργανωμένο οἰκονομικό καί πολιτικό ἒγκλημα. Ὃμως δέν εἶναι καί τόσο ἀθώα.

  Μέσα στούς  σύγχρονους μετασχηματισμούς οἱ σχέσεις συγγένειας καί κομματικῆς πατρωνίας, καλά κρατοῦν στήν Τῆνο. Μπορεῖ νά μήν ὑπάρχουν ἀρωτηχτᾶδες ἀλλά τό πανωγράψιμο στά ἀμνοερίφια εἶναι πειρασμός. Ὃποιο   καί νά εἶναι ὃμως τό μέγεθος μπροστά σέ αὐτά πού συμβαίνουν στήν ὑπόλοιπη Χώρα καί σέ ἂλλες εὐρωπαϊκές Χῶρες εἶναι γιά τό νηπιαγωγεῖο. (Στό ἓνα τρισεκατομμύριο δολάρια, τουλάχιστον, ἀνέρχεται τό ἐτήσιο κόστος τῶν διεφθαρμένων ἐπιχειρηματικῶν πρακτικῶν, τοῦ ξεπλύματος μαύρου χρήματος καί τῆς φοροδιαφυγῆς…Φρανσουά Βαλεριάν, πρόεδρος τῆς Διεθνοῦς Διαφάνειας. Καθημερινή)

  Τό βασικό πρόβλημα εἶναι ἀλλοῦ. Ἒχουμε μπεῖ σέ κρίση παγκόσμια. Ἡ πολιτική καί οἰκονομική  καταιγίδα   πού κλονίζει καί τό οἰκοδόμημα τῆς Πατρίδας μας, κλονίζει καί τό τοπικό. Κρίση ἡ ὁποία μπορεῖ νά εἶναι ἓνας ἀκόμη κύκλος πού θά πάει  τήν κοινωνία μας πρός τά ἂκρα. Θά τήν νιώσουμε ὃλοι, ὃσο «θωρακισμένοι» καί νά εἶναι κάποιοι λόγω τῆς ἐξασφαλισμένης, προσώρας αὐτάρκειας  πού προσφέρει ὀ τουρισμός.

   Ποιός ἀμφιβάλλει ὃτι ἡ συνοχή τῆς κοινότητας μικρῆς ἢ μεγάλης    εἶναι σοβαρό θέμα. Προφανῶς  πρόκειται περί μιᾶς δύσκολης ἐπιλογῆς. Περίκλειστη κοινότητα γιά λόγους αὐτοπροστασίας, ἢ κοινότητα πού θέλει να ἀνοίγεται; 

   Ὑποτίθεται ὃτι ὁ πολίτης τελεῖ σέ ἀρμονική σχέση μέ τήν κοινότητα. Ἀλλά ὑποτίθεται. Διότι ὁ ἂνθρωπος, στό μέτρο πού εἶναι φορέας εὐθύνης καί ὂχι σπορά τῆς τύχης, καλεῖται νά παλέψει μέ τήν κοινότητά του, μέ τίς δύο ἒννοιες πού ἒχει ἡ διατύπωση: νά παλέψει παρέα μέ τήν κοινότητά του γιά νά λειάνει τόν φυγόκεντρο ἐγωϊσμό του, ἀλλά  καί νά παλέψει μέ ἀντίπαλο τήν κοινότητά του γιά νά μήν ἀπολέσει τόν ἑαυτό  του.       

   Ἂν καί συμβιώνουμε στήν μικρή κοινωνία τῆς Τήνου, μέ ἂμεση γειτνίαση, καί ὁ ἓνας γνωρίζει ἀκόμη καί λεπτομέρειες ἀπό τήν ζωή τοῦ γείτονά του, ἀδιαφοροῦμε γιά τόν διπλανό μας. 

  Ὃλοι μοιάζει νά λιώνουμε ὑπό τήν πίεση τῆς καταιγίδας τῶν ὑπαρκτῶν πολιτικῶν καί οἰκονομικῶν ἀδιεξόδων. Ὃμως καί ἡ καταιγίδα τῆς πνευματικῆς κρίσης δέν εἶναι  μιά ἂλλη ὑπόθεση. Περισσότερο ἐπικίνδυνη εἶναι  ἡ ἐπιλογή ὡς στάση ζωῆς τῆς ἀδιαφορίας, ἀδιαφορίας στήν  κάθε μορφή τοξικότητα,  πού παίρνει σβάρνα τά πάντα, καί  καλύπτεται πίσω ἀπό τόν νόμο τῆς σιωπῆς. Δέν πρόκειται   περί ἀνοχῆς ἀλλά περί  ταπεινώσεως. «Δέν καλόειδα, δέν καλάκουσα».

 -Προσέξτε, τοπικά πάντα, πόσοι ὑποστηρικτές τῆς Χούντας μετεξελίχθηκαν σέ δημοκράτες!  πόσοι πολιτικοί μας δέν δυσκολεύονται νά ἀλλάζουν στρατόπεδο ὃταν τό προσωπικό συμφέρον τους τό ἐπιτάσσει. Προσωπικά γνώρισα ἰνστρούχτορα τῆς Χούντας κατά τήν διάρκεια τῆς στρατιωτικῆς του θητείας στό ναυτικό, ὡς πολίτης νά κρατᾶ τήν  τσάντα τοῦ Παλαιοκρασσᾶ, καί ἐν μιᾶ νυκτί  νά μεταλλάσσεται σέ Πασόκο καί μάλιστα ἐπικίνδυνα φανατικό. (Οἱ πιό  φανατικοί μουσουλμάνοι εἶναι οἱ ἐξισλαμισμένοι χριστιανοί). Καί φυσικά δέν εἶναι μοναδικός. Ποιός ἀπό ἐμᾶς μίλησε; Δέν πρόκειται περί συλλογικῆς ταπεινώσεως;

  -Πόσοι τοπικά δέν γνώρισαν τόν διάδρομο τῶν δύο γνωστῶν ἐφοριακῶν, πού  ὃταν ἒφυγε ὁ ἓνας ἒμεινε ὁ ἂλλος,  καταθέτοντας κατά πολύ μειωμένο ποσό  ἀπ’ αὐτό  πού νόμιμα ἀντιστοιχοῦσε στά κληρονομικά τους;  Δέν εἶναι  καί τό  φαινόμενο αὐτό συλλογική ταπεινωση; (Ἡ ἲδια τακτική στό Αἲγιο, ἲδια καί  ἀπαράλλακτη στήν Τρίπολη. Συμμαθητής ἐφοριακός σέ σχετική συζήτηση ἰσχυρίστηκε πώς ἂν ἢσουν καί ἐσύ Δημόπουλε  ἐφοριακός θά ἐπεδίωκες αὐτή τήν θέση χρυσορυχεῖο…).

   -Εἶναι μιά τοπική ταπείνωση καί ἡ ἀδιαφορία μας γιά τόν διωγμό τοῦ κυροῦ Θεολόγου. Δέν τρέχει τίποτα, φιλᾶμε τό ἀτιμασμένο  χέρι τοῦ παπά, «ναί παπά μ’ ὂτι πεῖς».  (Ἐξαίρεση ὁ  παπά-Γιώργης Τουφεκλῆς). Ταπείνωση καί τῶν τότε Πρώτων, Δημάρχου καί Ἐπάρχου, ἀλλά καί τῆς ἀντιπολίτευσης, πού ἂφησαν  χωρίς καμμιά παρέμβαση, δημόσια ἢ ἰδιωτικά, ἀνενόχλητο τό ἱερατεῖο νά βυσσοδομεῖ.

  Δέν εἶναι τυχαῖο πώς ὁ πιό εὐαίσθητος δείκτης γιά νά ἀφουγκραστεῖ κάποιος τίς κοινωνικές ἀλλαγές εἶναι ὁ δείκτης τῆς ἀδιαφορίας στήν βία. Καί ἡ κοινωνία μας τοπικά εἶναι ἐξοργιστικά ἀδιάφορη.

 -Στόν τοπικό ἱστορικό ἐκκλησιαστικό  χῶρο, διαγκωνίζονται ἂτομα πού κατά καιρούς παράγουν τούς κλώνους τους, πού δέν ὑλοποιοῦν, πού ἐμποδίζουν τήν συμμετοχή στήν Δημοκρατία στό ἳδιο τους τό σπιτικό, πού  ἐπί δεκαετίες  λοιδωροῦν ὃσους ἐπιμένουν ὃτι ὁ Μαμμωνᾶς εἶναι ὁ ἐχθρός τοῦ Ἰησοῦ πάντα, ἀκόμα καί ὃταν ἐπευλογεῖται μέ ἀγιασμούς.

-Οἱ σχέσεις συγγένειας καί πατρωνίας ἒχουν τήν ἀκριβῆ ἐφαρμογή τους καί στήν διοικητική δομή τοῦ  Ἱδρύματος. Ποιός  ἐκλέγεται ἀπό τό ἱερατεῖο καί τούς συνεργάτες του ὡς ἐπίτροπος στό Ἱερό Ἳδρυμα; Ποιός ὡς Ἀντιπρόεδρος; Ὃλοι τους ὑπάκουα ἂτομα ἀκόμη καί στά νεύματα τά παπαδικά. Ποῦ θά ὑπογράψουν, ποιόν θά προσλάβουν, ποιόν θά προσβάλουν, ποιόν θά καλέσουν, ἀρνούμενοι καί τά στοιχειώδη. Γιατί δέχονται νά  ξεφτιλίζονται τόσο βάναυσα; Λέγεται  ὃτι ἡ δημοκρατία δέν ἒχει ἀδιέξοδα, ὃμως στό Πανελλήνιο Προσκύνημα χρόνια τώρα ἡ Δημοκρατία εἶναι ἀντιμέτωπη μέ βάναυσα ἀδιέξοδα τά ὁποῖα οἱ θεσμοί καί ἡ κοινωνία τά  παρακάμπτουν.

  -Παρά τό γεγονός ὃτι παρόμοιες τακτικές ἒχουν  μεγάλη ὁρατότητα λόγω τῶν μέσων κοινωνικῆς δικτύωσης, τό τοπικό ἰερατεῖο στηριζόμενο στήν ἀποδυνάμωση τῶν διαπροσωπικῶν δεσμῶν καί τήν ἒλλειψη οὐσιαστικῆς ἐπικοινωνίας, ἀπαξιώνει καί τά στοιχειώδη στίς ἀνθρώπινες σχέσεις, πάντα μέ τίς «εὐλογίες τοῦ Σεβασμιωτάτου Δωρόθεου τοῦ Β΄». 

  -Ἀς ἀναφερθοῦμε ἐδῶ καί στήν πάγια τακτική τῆς Μητρόπολης Σύρου Τήνου ὃσον ἀφορᾶ τόν ἒρανο γιά «ἒργα ἀγάπης».  Κάθε χρόνο πιέζει  ἐνοριακά ντόπιους καί προσκυνητές   νά ἀνταποκριθοῦν οἰκονομικά στήν ἐπαιτεία  της, ἐξευτελίζοντας κληρικό της νά ζητιανεύει στό περιστύλιο τῆς Παναγίας ὃλο τό καλοκαίρι,  παραθέτοντας ταυτόχρονα ἒγγραφο στό ὁποῖο  ἐμφανίζονται ποσά πού δαπανήθηκαν πρός τοῦτο κατά τό προηγούμενο ἒτος, χωρίς νά ἀναφέρεται στά ἒσοδα, χωρίς  ἀπολογισμό δηλαδή. Α΄ 90.431,08: Κατηχητικά σχολεῖα, Φοιτητική Ἑστία Ἀθηνῶν, νεανικά κέντρα καί Χορωδίες, θερινές κατασκηνώσεις, Γιορτές Χριστιανικῆς Νεολαίας, Ταμεῖο Ὑποτροφιῶν, Ἐργαστήρια Βυζωντινῆς Μουσικῆς-Δημιουργικῆς Ἀπασχόλησης καί ἒκφρασης-Ἁγιογραφίας, Ποιμαντική Ὑπηρεσία Στρατοῦ, Παιδικό Σταθμό, Ραδιοφωνικό Σταθμό, Βιβλιοπωλεῖο κ.α..

 Μέ τήν λογική τοῦ ἀχταρμά συνεχίζεται καί ἡ δικαιολόγηση ἂλλων 82.541,09 εὐρώ. (προσέξτε τά 9 λεπτά…).  Σκέπτομαι  πῶς θά ἦταν ὁ τόπος μας, οἱ σχέσεις  μας, ἂν εἲχαμε ἓναν Ἀναστάσιο  ὡς ἐπίσκοπο! Ἀλλά φαίνεται «τοιοῦτος γάρ ἡμῖν  ἒπρεπε ἀρχιερεύς…»

-Προσωπικά χαρακτηρίζω ὡς συνέπεια διαφθορᾶς καί τό γεγονός ὃτι ὁ τοπικός ἐπίσκοπος περνάει δύσκολες ὧρες ὃσον  ἀφορᾶ τήν ὑγεία του καί τό κρύβει. Ἀφήνει νά κυκλοφοροῦν διάφορα «ἰατρικά δελτία» καί ὁ ἲδιος παριστάνει ὃτι δέν τρέχει τίποτα…

-Ἡ τακτική μας ὃσον ἀφορᾶ τά σκουπίδια; Πετᾶμε στόν αὒλειο  χῶρο   γείτονά μας τίς βρωμιές μας, γιατί βαριόμαστε νά τά πᾶμε στόν τόπο τους. Καί ὃταν τά πᾶμε  τά πετᾶμε σέ κάδους ἀνακύκλωσης.  Νόμιζα, ἐπειδή, παρατήρησα τό φαινόμενο αὐτό πρῶτα στόν Χατζηράδο, ὃτι πρόκειται γιά κάποιο συγκεκριμένο ἂτομο, ἀλλά τό κακό εἶναι παντηνιακό, δυστυχῶς. 

 Ἡ ἀτμόσφαιρα τῆς Χώρας καί τῆς Ἐνδοχώρας ἀποκαλύπτει μιά Τῆνο διαφορετική ἀπό τήν εἰδυλλιακή εἰκόνα πού ἒχουμε συνηθίσει. Καί ὁπωσδήποτε οἱ  παραπάνω γραμμές δέν ἀποτελοῦν ἀναπαράσταση ὃλων ὃσων συμβαίνουν στό νησί μας.

  Πρίν μπλεχθοῦμε ὃλοι ἀνεξαιρέτως σέ  ἓναν λαβύρινθο φόβου, μελαγχολίας, ἐμμονῆς καί ἀγωνίας, ὃπου κανείς δέν θά μπορεῖ νά ἐμπιστευτεῖ κανέναν, καλό θά ἦταν νά ἒρθουμε ἀντιμέτωποι μέ τά ὃριά μας,  νά φωτίσουμε τίς  σκοτεινές πλευρές μας, καί κυρίως νά θέσουμε ἐρωτήματα ὃσον ἀφορᾶ τόν βαθμό διάθεσης  ἀγωνιστικῆς συμμετοχῆς μας γιά Δικαιοσύνη καί  Δημοκρατία. Ἒχουμε ἀνάγκη τῆς «πνευματικῆς συνάθλησης» ὂχι μόνο μεταξύ τῶν διαφορετικῶν πνευματικῶν κοινοτήτων, μέ βάση ὂχι τόσο τήν κοινή μας «ταυτότητα» τοῦ κληρονομημένου παρελθόντος, ὃσο, τήν ἐνεργό ἀναμέτρηση μέ τό συλλογικό και προσωπικό μας παρόν. 

   Δέν χρειάζεται νά εἰκάσουμε τούς κινδύνους τῆς ἀδιαφορίας μας ποὐ ἀπειλοῦν τήν κοινοτική μας συνοχή: εἶναι πραγματικοί. Βρισκόμαστε σήμερα σέ ἓνα κομβικό, ἀπολύτως ὑπαρξιακό σημεῖο. πετᾶμε στά σύννεφα, καιρό τώρα, τά  καύσιμα τελειώνουν καί δέν ἒχουμε ποῦ νά «προσγειωθοῦμε».

 

 

 

Λαός δυσσεβής καί παράνομος<οὒτε ἱερό οὒτε ὃσιο<διαφθορά.

 

Τοῦ Γιώργου Δημόπουλου

 

«κἂν λαχόντες ἀρχίδιον εἶθ᾽ ἁρπάσαι βούλησθέ τι»,

‘Μόλις κάποιος πάρει τήν παραμικρή ἐξουσία, ἀμέσως μετά αὐτό πού ἐπιδιώκει εἶναι νά ἁρπάξει, νά βουτήξει κάτι’. Ἀριστοφάνης, Όρνιθες, στ. 1111.

«Εἲπαμε νά κάνει ἓνα δωράκι στόν ἑαυτό του, ἀλλά ὂχι καί πεντακόσια ἑκατομμύρια»,

  Μιά φράση πού ἒμεινε ὡς ἐφιάλτης στήν ἱστορία τοῦ ΠΑΣΟΚ,  μιά φράση πού ἐκφράζει τό μέγεθος τῆς διαφθορᾶς  πού διαπερνοῦσε, τό ἀγαπημένο κόμμα Ἑλλήνων ἀπό Ὑπουργούς ἒως πολλά κατώτατα  στελέχη. Ἒκτοτε  κύλησε πολύ νερό στ’ αὐλάκι τῆς διαφθορᾶς.

   Ἀπό τότε πού θυμᾶμαι τόν ἑαυτό μου μόνο ἀπάτη ἒχω γνωρίσει σ’ αὐτή τήν Χώρα.  Κατά πρῶτον γνώρισα στά μικράτα μου τήν κατευθυνομένη κλήρωση τῶν λαϊκῶν λαχείων. Κέρδιζε  πάντα συγκεκριμένης πολιτικῆς ἂποψης  πολίτης.

  Ὃμως στίς μέρες μας τό κακό  παράγινε. Καθημερινά πληροφορούμεθα γιά ὁργανωμένες δράσεις προσώπων, διαφόρων ἐπαγγελμάτων πού φέρονται νά δημιουργοῦν ἐταιρεῖες μέσω τῶν ὁποίων κάνουν εἰκονικές συναλλαγές μέ φαντάσματα προμηθευτές, προκειμένου νά ἐμφανίσουν ὑπέρογκα πιστωτικά ὑπόλοιπα καί νά εἰσπράξουν ἐπιστροφές φόρου, δεκάδων ἐκατομμυρίων ἀπό  τήν Ἐφορία. 

  Πόσοι δημόσιοι ὑπάλληλοι, πολιτικοί μηχανικοί, δέν ἐμπλέκονται  κατά καιρούς σέ ὑποθέσεις γρηγορόσημου. Πόσοι γιατροί, φαρμακοποιοί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δέν ἒχουν τόν ἐλάχιστο ἐνδοιασμό νά  ἀλλοιώνουν διαθῆκες, νά συνταγογραφοῦν παράτυπα, πόσοι ἐκπαιδευτικοί  δέν κατέφευγαν σέ ἀπάτη ὃσον ἀφορᾶ τήν ἐπιδοτούμενη ἀγορά βιβλίων, χιλιάδες  αὐτοκίνητα κυλοφοροῦν  χωρίς ἀσφάλεια (240.000), χωρίς νά ἒχουν περάσει ΚΤΕΟ (700.000), πόσες ρευματοκολπές… Μόλις προχθές πρώην ὑπουργός, γόνος καραμανλικῆς οἱκογένειας συνελήφθη νά ὁδηγεῖ μέ πλαστές πινακίδες αὐτοκίνητο, καί φυσικά ἀνασφάλιστο. Πόσοι ἀκόμη ὑπουργοί ξεφτιλίζονται ἀκόμη στά δικαστήρια καθ’ ὃτι ἀποδεδειγμένα ἒκλεβαν ὂντας μάλιστα ἐν ἐνεργεία. Τήν τεράστια διαφορά μεταξύ πολιτικῆς ἐπικοινωνίας καί πραγματικότητας ἀναδεικνύει ἡ ἒκθεση τοῦ Ἐλεγκτικοῦ Συνεδρίου, σχετικά μέ τήν τήρηση τῆς νομιμότητας…

  Χρειαζόμαστε μιά ἐνδελεχή κοινωνιολογική μελέτη, ἀπό  κάποιον/κάποια μέ ἱκανότητες διείσδυσης στά σκοτεινά βάθη τῆς ἀνθρωπολογικῆς μας ἱστορίας, προκειμένου νά ἀνασύρει στό φῶς, τό πῶς οἱ σημερινές πολιτικές πατρωνίες ἐκμεταλλεύθηκαν ἀρχαϊκούς θεσμούς, νά φέρει δηλαδή στό φῶς τίς βαθύτερες καί πιό  περίπλοκες αἰτίες πού ὑπερβαίνουν τά δημοσιογραφικά κλισέ, καί  θά ἀγγίξουν πανελλαδικά τά νεοφανέντα θέματα πού χαρακτηρίζουν τήν σύγχρονη κοινωνία μας.  Νά μελετήσει τήν ἱστορία, τά ἢθη, τά ἒθιμα, τούς συμβολισμούς καί κώδικες,   στό πεδίο τῆς ἀνθρωπολογίας.

 Ὃταν πᾶμε πίσω θά δοῦμε καθαρά πῶς οἰκοδομήθηκε τό σύγχρονο Ἑλληνικό Κράτος μετά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821, ποιά εἶναι τά ἀπομεινάρια τῆς τουρκοκρατίας. Κάτι γνώριζε ὁ Καποδίστριας ὃταν μιλῶντας γιά τούς προύχοντες τῆς Πελοποννήσου τούς χαρακτήριζε Χριστιανούς Τούρκους. Ὁ σεβασμός καί ἡ ἀγάπη τοῦ Καποδίστρια γιά τήν Ἑλλάδα καί τούς  Ἓλληνες δέν τόν  κάνουν ἂκριτα συγχωρητικό.

  Στήν Ἑλλάδα δέν εἲμαστε ὃλοι διεφθαρμένοι, ἀλλά ἡ κοινωνική ὀργάνωση τοῦ Κράτους μας ἐπιτρέπει πολύ εὒκολα στούς πολιτικούς νά παρεμβαίνουν μέ διευθετήσεις…

   Ποιός ἒχει ξεχάσει π.χ. τά νομοσχέδια κατά τῆς ζωοκλοπῆς, τήν ὣρα πού οἱ ἲδιοι οἱ βουλευτές ἢ οἱ ἀντιπρόσωποί τους πήγαιναν σέ σχετικές δίκες  καί πίεζαν μάρτυρες νά ἀνακαλέσουν, ὣστε νά κερδίσουν ψήφους.

  Βέβαια στήν συνέχεια ἡ ζωοκλοπή ἀπό θέμα ἐμπορικῆς ἐκμετάλλευσης, μετεξελίχθηκε  σέ καλλιέργεια κάνναβης, σέ ἐμπόριο ὃπλων καί ναρκωτικῶν. Πῶς ὃμως τό Κράτος θά καταφέρει νά διασπάσει αὐτές τις δομές, τήν στιγμή πού οἱ ἲδιοι οἱ ἀντιπρόσωποί του παίζουν διπλό ρόλο; Οἱ πολίτες ὃταν ἀκοῦν τούς πολιτικούς νά ἐξαγγέλλουν σχετικά μέτρα γελᾶνε διότι ξέρουν τήν ἀλήθεια.

  Αὐτή ἡ στάση χαρακτηρίζει κάθε κράτος πού ἒχει πολεμήσει καί πετύχει τήν ἀνεξαρτησία του. Αὐτό συμβαίνει διότι οἱ νέες ἀρχές ταυτίζονται μέ τίς παλιές, δηλαδή τόν κατακτητή.

   Παλιά ἓνας  κοτζαμπάσης ὃταν ἒβλεπε νά διακυβεύεται τό οἰκονομικό συμφέρον του,  ἀκολουθούμενος  ἀπό συγγενεῖς καί φίλους πήγαινε σέ ἒνοπλη σύγκρουση.  Πρῶτος διδάξας ὁ ἠθικός αὐτουργός τῆς δολοφονίας τοῦ Καποδίστρια.

 Τήν ἲδια κοινωνική δομή ἀκριβῶς ἐξυπηρετοῦν ἒως σήμερα καί οἱ πατρωνίες τῶν πολιτικῶν. Στήν Βόρεια Ἑλλάδα, ἓνας πολιτευτής πρός ἂγραν ψήφων θά πλευρίσει  ἓναν ἒμπορο κτηνοτροφικῶν ἢ γεωργικῶν προϊόντων προκειμένου  νά ἀποκτήσει πρόσβαση σέ οἰκογένειες μέ τίς ὁποῖες ἒχει  ὁ τελευταίος συναλλαγές.  Στήν Κρήτη εἶναι πολύ πιό εὒκολο. Θά πάει σέ ἓναν ἀντιπρόσωπο μεγάλης φάρας, κερδίζοντας μέ μιᾶς 500 ψήφους, ἀρκεῖ νά κάνει μιά βάπτιση σέ κάποιο μέλος της.

  Εἶναι πλέον  δεδομένη ἡ  αἲσθηση ὃτι ὑπάρχουν δύο νόμοι στήν Ἑλλάδα. Ἀπό τήν  μιά μεριά αὐτός πού πηγάζει ἀπό τήν Πολιτεία καί ἀπό τήν ἂλλη ὁ ἂγραφος ἀπό τό παρελθόν, ἓνας ἂλλος κώδικας πού ἒχει σχέση πάντα μέ τίς ἐπιταγές τοῦ συμφέροντος τοῦ πολιτικοῦ, ὁ  ὁποῖος  δέν διστάζει νά ἐκμαυλίσει ἀλλά καί νά τραμπουκίσει τούς  πολίτες. 

  Ὃταν δόθηκαν γιά πρώτη φορά οἱ ἐπιδοτήσεις, τό ἲδιο τό Ἑλληνικό κράτος ἀναγνώρισε αὐτόν τόν ἂγραφο ἐθιμικό κώδικα. Οἱ κρατικοί ὑπάλληλοι  ὃλων τῶν ἐποχῶν καί φυσικά οἱ πάτρωνές τους πολιτικοί γνωρίζουν σέ ποιούς ἀκριβῶς ἀνθρώπους θά πᾶνε «οἱ οἰκονομικές ἐνισχύσεις». Εἶναι φανερό ὃτι ἡ Πολιτεία ἐνσωμάτωσε κώδικες πού ρυθμίζουν παράτυπα τίς σχέσεις τῶν πολιτῶν μέ τό Κράτος.  Μέ ἐντολή «ἀπό πάνω» «δηλῶστε ὃτι  μπορεῖτε», γεννήθηκε τό “πανωγράψιμο”, δηλαδή οἱ πλασματικές δηλώσεις. 

   Ο “πονηρός” πολίτης ἀσκήθηκε νά παίζει ἂνετα μέ τίς ἀμφιθυμίες καί τίς ἀντιφάσεις, δηλαδή τίς γκρίζες ζῶνες,  τοῦ νόμου. Γιά νά κάνουμε ὃμως τόν δικηγόρο τοῦ διαβόλου, ὁ “ἒξυπνος”  σπρωχνόταν καί σπρώχνεται ἀκόμη ἀπό τούς πολιτικούς νά τό κάνει. 

  Δέν εἶναι  μόνο  βοσκοί καί ἀγρότες πού βλέπουν νά ἐμπορευματοποιεῖται τό ἀντικείμενο τῆς ἐργασίας τους καί νά νέμονται πόρους, ἀλλά καί κάποιοι πού δέν ἒχουν καμμιά σχέση μέ τή γῆ καί τόν μόχθο.

  Στήν συνέχεια ἦρθε ἡ ΕΟΚ καί οἱ ἀγροτικοί συνεταιρισμοί, οἱ ὁποῖοι λειτούργησαν ἀγαστά  μέ τίς ἐπιδοτήσεις, πιό ἁπλᾶ ἒγιναν συλλογικοί κομματικοί μηχανισμοί. Τό παράδοξο εἶναι πώς μέ τήν κατάργηση τῶν τελευταίων δημιουργήθηκαν ἐταιρεῖες ἀγροτικῶν συμβούλων πού ἦρθαν νά πατάξουν τήν διαφθορά, ἀλλά δέν ἒγινε τἰποτα.

  Ἀκολούθως ἒχουμε τούς συλλόγους.. Πᾶρτε κόσμε, φτιάξτε συλλόγους, ἀνεξέλεγκτα χρῆμα μέ οὐρά, ψηφαλάκια νά φέρνετε. Ἀν καί πολύ «ἒξυπνος» μπορεῖς νά κάνεις καί πολλούς συλλόγους. Ἂν εἶσαι καί παμπόνηρος πλευρίζεις  καί κάποιον Ὑπουργό καί ὂλα σοῦ ἒρχονται κατ’ εὐχήν.   Χαράζεις καί δρόμους στό χωράφι  σου,  και μετά  προκαλεῖς καί τό δημόσιο αἲσθημα μέ ἐκδηλώσεις πρός τιμήν σου, κάνοντας  παράλληλα καί μιά ἐκκλησούλα ἲνα πληρωθεῖ τό ρηθέν: «Ὃταν γεράσει ὁ διάολος καλογερεύει».

  Ὃμως μόνο ἡ ὑπόθεση τοῦ ΟΠΕΚΕΠΕ ἀνέδειξε τό ζήτημα τῆς χρήσης τοῦ δημοσίου χρήματος ὡς ἐργαλείου ἀγορᾶς ψήφων καί ἐξασφάλισης κομματικῆς νομιμοφροσύνης. Κάποια στιγμή θά σπάσει καί τό πιό μεγάλο βουζούνι  πού λέγεται ΕΣΠΑ ἀλλά δέν ἱδρώνει τό αὐτί κανενός ἀεριτζῆ, πολιτικοῦ, πολιτευτή,  ἐπιχειρηματία, δεσπότη-κληρικοῦ. (Σᾶς συνιστῶ νά διαβάσετε  τίς  «Νεκρές Ψυχές» τοῦ Γκόγκολ ὃπου ὁ ἣρωας ἀγοράζει νεκρούς δουλοπάροικους γιά νά εἰσπράττει ἐπιδοτήσεις). 

 Θά μπορούσε κάποιο κόμμα νά νικήσει στίς κάλπες ἂν δέν ἒπαιζε στά δάκτυλα τήν λοβιτούρα, ἂν δέν ἦταν βουτηγμένο στήν ἀπάτη; Μέ τά δεδομένα τά Ἑλληνικά ξεκάθαρα ὂχι.

Ἒχω τήν βεβαιότητα ὃτι ἡ πατρωνία στήν Ἑλλάδα,  ἀντανακλᾶ τήν σχέση πού ἒχει ἡ Ἑλλάδα στήν πρόσφατη Ἱστορία της μέ ἰσχυρότερα Κράτη. Κοντολογίς, οἱ τοπικές πελατειακές σχέσεις διαιωνίζονται ἐξαιτίας τῶν πελατειακῶν σχέσεων καί πατρωνιῶν πού ἒχει ἡ ἲδια ἡ Χώρα μέ ἰσχυρότερες Χώρες καί τήν Ε.Ε. Μιλάω καθαρά γιά τήν  κρυπτοαποικιοκρατία.  

   Ὑπάρχει τρόπος νά ἀποτρέψουμε στό ἐξῆς τόσο τερατώδεις μορφές πολιτικῆς καί οἰκονομικῆς διαφθορᾶς; Μποροῦμε νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τό πελατειακό σύστημα πού μᾶς κοστίζει τόσο ἀκριβά;  Εἶναι ἐφικτό νά ἀλλάξουμε νοοτροπίες καί τρόπους συμπεριφορᾶς δεκαετιῶν ἢ καί αἰώνων;

  Ὃλα αὐτά ἀλλάζουν πολύ δύσκολα καί πολύ ἀργά. Κανένα διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα δέν μετατράπηκε σέ ἐνάρετο ἀπό τήν μιά μέρα στήν ἂλλη. Ἀμφιβάλλω, μάλιστα, ἐάν ὑπῆρξε στήν ἀνθρώπινη Ἱστορία κάποιο, σχετικῶς ἒστω, ἐνάρετο πολιτικό σύστημα.

   Εἲχαμε βέβαια στήν Ἱστορία μας ἀρκετές μεγάλες μεταρρυθμίσεις, πού φαίνεται νά ἀποτελοῦν ἐξαιρέσεις σ’ αὐτόν τόν κανόνα, ὃπως ἡ ἳδρυση τοῦ ΑΣΕΠ, ἀλλά ἀκόμη κι αὐτό τό παράδειγμα καταδεικνύει πώς ἀμέσως μετά τήν μεταρρύθμιση ξεκινάει ἡ ὑπονόμευσή της ἀπό τό διεφθαρμένο πελατειακό κράτος.

 Πολιτική ἡγεσία σημαίνει νά ὑπηρετεῖς. Νά ξέρεις γιά ποιόν ἐργάζεσαι. Ὑπηρετεῖς τούς πολίτες σου, προφανῶς τούς ὁδηγεῖς, φροντίζοντας νά ἒχουν αὐτό πού χρειάζονται γιά νά κάνουν τήν δουλειά τους. Πολιτικός σημαίνει νά ὑπηρετεῖς τήν Χώρα σου, ὃτι διασφαλίζεις σέ ὃλους τούς πολίτες τό καλύτερο περιβάλλον καί τίς καλύτερες συνθῆκες μέσα στίς ὁποῖες  μποροῦν ὃλοι ἀνεξαιρέτως νά πάρουν ρίσκα πού άντέχουν, πού ἐπιθυμοῦν,  δημόσια   ἢ ἰδιωτικά. Ναί, τά πράγματα εἶναι τόσο ἁπλᾶ.

  Οἱ πολιτικοί  μας ὃμως δυστυχῶς δέν εἶναι ἰδεαλιστές δημόσιοι λειτουργοί, ἀλλά ἂτομα πού κινοῦνται ἀπό ὃ,τι κινεῖ τήν πλειοψηφία ἐξ ἡμῶν: τό προσωπικό συμφέρον.

  Θά μοῦ πεῖτε, ποιός ἒχει σήμερα ἐξιδανικευμένη εἰκόνα γιά τούς πολιτικούς; Φαινομενικά κανείς, ἀλλά στήν πραγματικότητα πολλοί: οἱ ἀφελεῖς ὀπαδοί, ὃσοι πιστεύουν στό «ἠθικό πλεονέκτημα» τῶν ὁμοϊδεατῶν τους. Ὃλοι αὐτοί ἀποτελοῦν τά ὑποψήφια θύματα.

  Οἱ πολιτικοί παγκοσμίως, καί διαπλέκονται  καί  ὂμηροι ὀργανωμένων συμφερόντων εἶναι. Δέν μποροῦμε νά βασιζόμαστε στήν ἠθική ἀκεραιότητά τους.

  Ἀντιθέτως, ὀφείλουμε νά ὑπερασπιστοῦμε ἀγωνιστικά νέους θεσμούς, νά πιέσουμε γιά θέσπιση  καινούργιων κανόνων  πού θά περιορίζουν τίς εὐκαιρίες γιά ἰδιοτελή συμπεριφορά.

   Πρῶτος κανόνας ἡ  δέσμευση γιά ἒξοδο ἀπό τήν πολιτική μέ ὃση περιουσία μπῆκε κάποιος, ὁ ἲδιος καί ὃλοι οἱ ἀνιόντες καί κατιόντες  του. Ὃλα τά ἐπιπλέον, οἰκονομικά καί περιουσιακά νά δημεύονται, καί ἀνάλογα τήν ἒκταση, νά δοκιμάσει τί σημαίνει φυλακή.

   Μιά ἐξ ἲσου ἀποτελεσματική  θεσμική λύση θά ἦταν ἡ ἐπιβολή ὁρίων θητείας στούς αἰρετούς. Ἓνας πολιτικός, ὃλων τῶν βαθμίδων,  νά  μήν μπορεῖ νά ἐπανεκλεγεῖ πέραν μιᾶς  πενταετίας. Ἒτσι ἀποτρέπεται ἡ δημιουργία ἐπαγγελματιῶν πολιτικῶν πού προσκολλῶνται ἐπί δεκαετίες στήν ἐξουσία, χτίζοντας πελατειακά δίκτυα, καί πολιτικές δυναστεῖες.

   Ἂλλο προφανές μέτρο εἶναι ἡ πάταξη τοῦ νεποτισμοῦ, ἀπαγορεύοντας τήν ἀνάμιξη στήν πολιτική γόνων πρώην καί ἐν ἐνεργεία πολιτικῶν. Ἒχουμε γνωρίζει, μόνο τήν ἐποχή μας, τήν πατρογραμμική διαδοχή πρώτου βαθμοῦ στά πρόσωπα τῶν Ἀνδρέα, Γιώργου, Νίκου Παπανδρέου, τοῦ Κυριάκου καί Ντόρας Μητσοτάκη, τοῦ Κώστα Μπακογιάννη, τῆς Ὂλγας Κεφαλογιάννη καί τῆς Ζωῆς Κωνσταντοπούλου, ἀλλἀ καί δευτέρου βαθμοῦ τοῦ Ἀχιλλέα, Κώστα, καί δεύτερου Κώστα Καραμανλῆ,  τοῦ Λιάπη καθώς καί τοῦ Σαμαρᾶ. (Σύνολο 13). Ἀπό τούς 300 βουλευτές λέγεται ὃτι οἱ πάνω ἀπό 40  εἶναι γόνοι πολιτικῶν.  

Ὑστερόγραφο.  Τήν  φράση τοῦ Ἀριστοφάνη μᾶς τήν θύμισε προσφάτως ὁ Κουτσούμπας κατά τήν ἀγόρευσή του στήν Βουλή. 

 

 

26 Οκτωβρίου 1912 : Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

 

Της Άννας Κ. Κορνάρου- Καλαμαρά 

  Ο μεγάλος εθνεγέρτης και πρωτομάρτυρας της ελληνικής ελευθερίας, Ρήγας Βελεστινλής – Φεραίος, γύρω στα 1797, με φλογερά επαναστατικά κείμενα επεδίωκε τη σύγχρονη εξέγερση των λαών της Βαλκανικής για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού. Διασχίζει τους αιθέρες η «πολεμόκραχτη φωνή του» στον Θούριο:

«Ψηλά στα μπαϊράκια σηκώστε τον Σταυρό

και σαν αστροπελέκια χτυπάτε τον εχθρό».

   Εκείνο το όνειρο του Ρήγα να συνυπάρξει παμβαλκανικό μέτωπο για την αντιμετώπιση του Τούρκου κατακτητή γίνεται εν μέρει πράξη στις αρχές του 1912, όταν Βουλγαρία, Σερβία, Μαυροβούνιο και Ελλάδα αποφασίζουν να συμπράξουν για την προστασία των εθνικών δικαίων των χριστιανών της Ευρωπαϊκής Τουρκίας. Απαιτήθηκαν μακρές και επίμονες διαπραγματεύσεις. Οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επιθυμούσαν τη μεταβολή του εδαφικού καθεστώτος στον Βαλκανικό χώρο. Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελευθέριος Βενιζέλος επέμενε «Η ενδεχόμενη απελευθέρωση από την Τουρκική ηγεμονία ήταν δυνατόν να επιτευχθεί με την ειλικρινή συνεργασία όλων των Βαλκανικών εθνών». Αμετάκλητη απόφαση ηγεσίας και λαού των χριστιανικών εθνών της Βαλκανικής χερσονήσου ήταν να διεκδικήσουν στο πεδίο της μάχης την αναγνώριση των εθνικών δικαίων τους. Και συνέπραξαν βέβαιοι πως δεν θα αργήσει η στιγμή της αντιμετώπισης των Τούρκων. Οι εξελίξεις εντωμεταξύ εκβιάζουν τα γεγονότα.

   Στις 13 Σεπτεμβρίου 1912 η Τουρκία κηρύσσει επιστράτευση στη Θράκη. Επιστράτευση κηρύσσει και η Βουλγαρία και η Σερβία στις 16 Σεπτεμβρίου και στις 17 ακολουθεί η Ελλάδα, ενώ στις 25 Σεπτεμβρίου 1912 πρώτο το Μαυροβούνιο κηρύσσει στην Τουρκία τον πόλεμο, αφού της προβάλλει χωρίς αποτέλεσμα την αξίωση για νέα διαρρύθμιση των συνόρων του. Στις 30 Σεπτεμβρίου Βούλγαροι, Σέρβοι και ΄Ελληνες διά των διπλωματών τους στην Κωνσταντινούπολη επιδίδουν στην τουρκική κυβέρνηση κοινή τελεσιγραφική ανακοίνωση απαιτώντας την άμεση ανάκληση επιστρατεύσεως και την εισαγωγή ριζικών μεταρρυθμίσεων στο εσωτερικό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, όπως: επικύρωση της εθνικής αυτονομίας των εθνοτήτων, αναλογική εκπροσώπησή τους στο οθωμανικό κοινοβούλιο, διορισμό χριστιανών σε δημόσια αξιώματα, αναγνώριση των σχολείων των χριστιανικών κοινοτήτων ως ισόβαθμων προς τα οθωμανικά κ.ά.

   Αρνητική, όπως εξάλλου αναμενόταν, η αντίδραση της Πύλης. Η τελεσιγραφική διακοίνωση των Συμμάχων κρατών της Βαλκανικής χαρακτηριζόταν από την Τουρκία ως «θρασεία απόπειρα επεμβάσεως εις τας εσωτερικάς υποθέσεις της αυτοκρατορίας και αναξία απαντήσεως», ενώ παράλληλα οι Τούρκοι πρεσβευτές διατάσσονταν να εγκαταλείψουν αμέσως τη Σόφια, το Βελιγράδι και την Αθήνα. Οι τρεις συμμαχικές κυβερνήσεις απάντησαν με τρόπο ανάλογο. Οι διπλωματικοί τους εκπρόσωποι εγκαταλείπουν την Κωνσταντινούπολη, αφού επιδίδουν τη διακοίνωση για την κήρυξη του πολέμου, στις 4 Οκτωβρίου 1912. ΄Ετσι αρχίζει ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος!

   Με διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό ο Βασιλεύς Γεώργιος Α΄ επιβεβαιώνει την απόφαση του ΄Εθνους να διεκδικήσει την αναγνώριση των δικαίων του στο πεδίο της μάχης: «Αι ιεραί υποχρεώσεις προς την φιλτάτην πατρίδα, προς τους υποδούλους αδελφούς μας και προς την ανθρωπότητα επιβάλλουσιν εις το κράτος, μετά την αποτυχίαν των ειρηνικών προσπαθειών του προς επίτευξιν και εξασφάλισιν των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των υπό τον Τουρκικόν ζυγόν Χριστιανών, όπως δια των όπλων θέση τέρμα εις την δυστυχίαν, ην ούτοι υφίστανται από αιώνων…».

  Η Βουλή των Ελλήνων κατά τη συνεδρίασή της, στις 5 Οκτωβρίου, χαιρέτισε το γεγονός της κηρύξεως του πολέμου με επευφημίες, ζητωκραυγές και χειροκροτήματα. Στην αίθουσα δεν υπήρχαν παρατάξεις. Το ΄Εθνος είχε βρει και πάλι τη δύναμη εκείνη, που το χαρακτηρίζει πάντοτε σε στιγμές μεγάλων αποφάσεων. Η πανελλήνια κοινή γνώμη με ενθουσιασμό αποδέχεται την κήρυξη του πολέμου. « Το ΄Εθνος ήτο ψυχικώς έτοιμον και ώριμον διά τον αγώνα. (…) Μόνον 30 έτη βραδύτερον, κατά την ιταλικήν επίθεσιν του 1940, παρουσιάσθη τοιαύτη ενότης του ΄Εθνους, τόση έκδηλος διάθεσις προς τον αγώνα και τοιούτον υψηλόν φρόνημα» γράφει ο Σπ. Μαρκεζίνης. Αθρόοι οι ΄Ελληνες του εξωτερικού επιστρέφουν στην Πατρίδα, για να υπηρετήσουν στις τάξεις του Στρατού και σύσσωμος ο λαός μας αναμένει την απελευθέρωση των αλύτρωτων αδελφών μας στα βόρεια των συνόρων μας. Ως πού έφθαναν τότε τα σύνορα μας; Η συνοριακή γραμμή Παγασητικού- Αμβρακικού μεταξύ Ελληνικής Επικράτειας και Τουρκίας, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1829), μετατίθεται με τη Συμφωνία Κωνσταντινουπόλεως το 1881 προς τα βόρεια και προσαρτάται στην Ελλάδα η Θεσσαλία, εκτός της Ελασσόνας, και ο Νομός της ΄Αρτας.

    Ο πόλεμος αρχίζει. Από τους Συμμάχους οι Βούλγαροι διαθέτουν ισχυρότερο στρατό, ενώ η Ελλάδα, πλην του στρατού της, 95.000 άνδρες, έχει και ισχυρό στόλο, τον οποίο υπολογίζουν οι Τούρκοι, δεδομένου ότι θα εμποδιστεί η μεταφορά στρατευμάτων τους στη Θράκη και Μακεδονία από τη Μ. Ασία. Οι Τούρκοι έχουν να αντιτάξουν 350.000 στρατού. Οι επιχειρήσεις των Συμμάχων θα διεξαχθούν σε 4 χωριστά μέτωπα: Θράκης, βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας, νότιας Μακεδονίας και Ηπείρου. Στο πρώτο πολέμησαν οι Βούλγαροι, στο δεύτερο οι Σέρβοι και οι Μαυροβούνιοι, και στα δύο τελευταία οι ΄Ελληνες. Ο στρατός μας κατανεμήθηκε στον στρατό Θεσσαλίας και στον στρατό Ηπείρου. Διοικητής του στρατού Θεσσαλίας, Αντιστράτηγος, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος. Για τη συγκρότηση του στρατού του, κατά τη φράση του Ελευθερίου Βενιζέλου, εκλήθη «πάσα η ζώσα δύναμις του έθνους». Του στρατού Ηπείρου διοικητής ανέλαβε ο Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Σαπουντζάκης.

    Ο ελληνικός στρατός Θεσσαλίας παρατάχθηκε κατά μήκος της οροθετικής γραμμής και ο Διάδοχος στις 5 Οκτωβρίου από τον Τύρναβο εκδίδει Διαταγή επιχειρήσεων και προελαύνει προς την Ελασσόνα. Επιτίθεται με δύο μεραρχίες και με κινήσεις κυκλωτικές οι εχθροί υποχωρούν. Στις 6 Οκτωβρίου η Ελασσόνα απελευθερώνεται. Η πρώτη νίκη του ελληνικού στρατού πανηγυρίζεται από το Πανελλήνιο ως η αρχή της απελευθέρωσης της μαρτυρικής Μακεδονίας. Μα ο στρατός μας συνεχίζει νικηφόρος την προέλαση προς τα στενά του Σαρανταπόρου, ιδιαίτερα οχυρή και ενισχυμένη με τεχνικές οχυρώσεις τοποθεσία. Εκεί οι Τούρκοι μπορούσαν να ανακόψουν την ελληνική προέλαση. «Απόρθητα είναι τα στενά» είχε πει ο Γερμανός οργανωτής του τουρκικού στρατού, στρατηγός von der Goltz. «Τα στενά αυτά θα ήταν ο τάφος του ελληνικού στρατού, αν απεπειράτο ποτέ να τα εκβιάσει». Μάχες δεινές διεξάγονται 9 -10 Οκτωβρίου. Τουρκικό πεζικό και πυροβολικό με σφοδρά πυρά πλήττουν τα ελληνικά τμήματα, αλλά οι εχθροί, μπροστά στην ορμή του στρατού μας, τρέπονται σε φυγή προς τον Αλιάκμονα, εγκαταλείποντας στο πεδίο μάχης 25 πυροβόλα και αιχμαλώτους. Η εποποιϊα του Σαρανταπόρου υπήρξε σημαντική για τις εξελίξεις. Τονώθηκε η αυτοπεποίθηση των Ελλήνων. Οι Βαλκάνιοι σύμμαχοι βλέπουν με εκτίμηση τους ΄Ελληνες. Οι ξένοι εκπλήσσονται, οι Τούρκοι αντιλαμβάνονται ότι δεν αντιμετωπίζουν τον ανοργάνωτο στρατό του 1897. Ο Διάδοχος εισέρχεται στα Σέρβια «εν μέσω ενθουσιωδών ζητωκραυγών στρατού και χριστιανικού πλήθους», σύμφωνα με το επίσημο ανακοινωθέν της 11 ης Οκτωβρίου 1912.

    Το ελληνικό Στρατηγείο όμως εκείνη τη στιγμή απασχολεί το πρόβλημα : προς ποια κατεύθυνση να βαδίσει ο Στρατός; Προς Θεσσαλονίκη ή προς Μοναστήριο; Ο Διάδοχος σκεπτόμενος στρατιωτικά και φοβούμενος προώθηση τουρκικών δυνάμεων από τα βόρεια για ενίσχυση της Θεσσαλονίκης, προτιμά την πορεία προς Μοναστήριο. Ο Βενιζέλος όμως σκεπτόμενος πολιτικά και έχοντας ενδοιασμούς για τις ειλικρινείς διαθέσεις των Βουλγάρων – αλησμόνητες οι θηριωδίες τους στον Μακεδονικό αγώνα και το αίμα του Παύλου Μελά είναι ακόμη ζεστό – τηλεγραφεί στον Διάδοχο: «Παρακαλώ να έχετε υπ’ όψιν ότι σπουδαιότατοι πολιτικοί λόγοι επιβάλλουσι να εισέλθωμεν μίαν ώραν ταχύτερον εις Θεσσαλονίκην». Συναινεί ο Διάδοχος και η προέλαση των Ελλήνων τρέπει τους εχθρούς σε φυγή. 12 Οκτωβρίου απελευθερώνεται η Κοζάνη, 15 τα Γρεβενά, 16 η Κατερίνη, Βέροια, Νάουσα. Οι αλύτρωτοι επί 5 περίπου αιώνες αδελφοί μας αλαλάζουν από χαρά καθώς ξεδιπλώνουν τις ελληνικές σημαίες.

   Αλλά και ο στόλος μας θριαμβεύει. Τη νύχτα της 18 ης προς 19 η Οκτωβρίου 1912 το ελληνικό Τορπιλοβόλλο 11 με κυβερνήτη τον Νικ. Βότση βύθισε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης το τουρκικό θωρηκτό «Φετίχ Μπουλέντ». Το κατόρθωμα αυτό του ελληνικού στόλου, που θεωρήθηκε εφάμιλλο των ναυτικών κατορθωμάτων του 1821, εξέπληξε τους ξένους. Ο τουρκικός στόλος έχασε μια πολύτιμη μονάδα, αλλά κυρίως έχασε το ηθικό του. Εκείνες τις ημέρες μέχρι 19 Οκτωβρίου ο στόλος μας απελευθέρωσε τα νησιά μας: τη Θάσο., την ΄Ιμβρο, τον ΄Αγ. Ευστράτιο και τη Σαμοθράκη. Και τα κατορθώματα συνεχίζονταν.

    Οι Τούρκοι όμως αγωνιούν να προπαρασκευαστούν για την άμυνα της Θεσσαλονίκης. Σέρβοι και Βούλγαροι προσπαθούν να πληροφορηθούν πού θα κατευθυνθεί ο ελληνικός στρατός. Ο Τούρκος Στρατηγός Χασάν Ταχσίν πασάς με 5 μεραρχίες και 6 πυροβολαρχίες οχυρώνεται στο πιο στενό σημείο της πεδιάδας των Γιαννιτσών μεταξύ της λίμνης και των βουνών. Θα υπερασπιστούν πάση θυσία τα Γιαννιτσά, την ιερή πόλη των Μουσουλμάνων. Ο ελληνικός στρατός με 5 μεραρχίες και μία ταξιαρχία ιππικού επιτίθεται στις 16 Οκτωβρίου. Επί δύο μέρες συνάπτονται μάχες σφοδρές κάτω από ραγδαία βροχή. Οι Τούρκοι φοβούνται κύκλωση και τη νύχτα της 19 ης Οκτωβρίου αποχωρούν εγκαταλείποντας 3.000 αιχμαλώτους και πλούσιο πολεμικό υλικό. Ο στρατός μας με λόγχες καταλαμβάνει το ένα μετά το άλλο τα εχθρικά οχυρώματα και με θυσίες στις 11 το πρωί της 21 ης Οκτωβρίου 1912 μπαίνει νικητής στην πόλη των Γιαννιτσών. Ως προς την αξιολόγηση της νίκης ο Αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος στην ημερήσια διαταγή του της 21 ης Οκτωβρίου έλεγε μεταξύ άλλων: «Η νίκη των Γιαννιτσών συμπληροί την του Σαρανταπόρου και αποτελεί διά τον Ελληνικόν Στρατόν νέον τίτλον τιμής και δόξης». Και βέβαια: « αν η νίκη του Σαρανταπόρου επέτρεψε στον ελληνικό στρατό την κατάληψη της δυτικής Μακεδονίας, η νίκη των Γιαννιτσών άνοιξε τον δρόμο για την απελευθέρωση της κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης.» επισημαίνει ο Νικ. Οικονόμου.

    Και μόνο το όνομα της Θεσσαλονίκης απηχούσε την ιστορία της ένδοξης Μακεδονίας μας. Τη ξακουστή πόλη ίδρυσε το 315 π.Χ ο βασιλιάς Κάσσανδρος, ένας απ’ τους διαδόχους του Μ. Αλεξάνδρου, και της έδωσε το όνομα της συζύγου του «Θεσσαλονίκης» και ετεροθαλούς αδελφής του Μ. Αλεξάνδρου. Η πόλη έγινε σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών με σημαντική εμπορική, στρατιωτική και πνευματική κίνηση. Οι Ρωμαίοι, κυρίαρχοι κάποτε, την εξωράισαν με σπουδαία μνημειακά συγκροτήματα. Εκεί το 50 μ.Χ. κήρυξε τον Χριστιανισμό ο Απόστολος Παύλος και μαρτύρησε στις 26 Οκτωβρίου του 303 ή 305 μ. Χ. ο ΄Αγιος Δημήτριος. «Συμβασιλεύουσα» του Κράτους του την ονόμασε ο Μ. Κωνσταντίνος. Δεύτερη πόλη της πανένδοξης Βυζαντινής αυτοκρατορίας, μετά την Κωνσταντινούπολη, κέντρο παιδείας και πολιτιστικής ανάπτυξης. Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες την οχύρωσαν με ισχυρά τείχη και την διακόσμησαν με περίτεχνες βυζαντινές εκκλησίες, να μην υστερεί από τη Βασιλεύουσα.

   Κι αντιμετώπισε ορδές βαρβάρων, εξεγέρσεις και επιδρομές αλλεπάλληλες Αραβοσλάβων, Σαρακηνών και Βουλγάρων, Νορμανδών, Φράγκων και Γότθων. Πόλεμοι, θρησκευτικές διαμάχες και κοινωνικές αναταραχές δεν την έκαμψαν να ζήσει κατά τον 14 ο αιώνα τη χρυσή της εποχή. Και οι Σλάβοι της Βαλκανικής τής οφείλουν τον εκχριστιανισμό τους και την πολιτιστική τους διαφώτιση με τους Θεσσαλονικείς αδελφούς Μεθόδιο και Κύριλλο τον 9 ο αιώνα. Αλλά με την άλωσή της από τους Τούρκους του Μουράτ Β΄ το 1430 καταδικάστηκε σε μακραίωνη περίοδο τουρκοκρατίας έως το 1912. Παρά τα τετρακόσια ογδόντα δύο χρόνια Οθωμανικής κυριαρχίας η Θεσσαλονίκη δεν έχασε την ελληνική της ψυχή. Εκεί κτυπούσε η καρδιά της Μακεδονίας και από το ελληνικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης καθοδηγήθηκε ο Μακεδονικός Αγώνας (1904-1908) με τις συγκρούσεις Ελλήνων και Βουλγάρων στη Μακεδονική ύπαιθρο.

   Ποιητική εικόνα της «Συμβασιλεύουσας» μάς δίνει με τους στίχους του ο Τ. Νικηφόρου.

… γύρω απ΄ τον κόλπο

λάμπουν εκστατικά τα ερείπια από τότε

ένα παράξενο ψηφιδωτό της ιστορίας

κάστρα και μαυρισμένα ξύλα

αόρατα τζαμιά, συναγωγές

αψίδες, μακεδονικά κτερίσματα

 τάφοι κι εκκλησιές

βυζαντινές μέσα στο χώμα

 φαντάσματα που ψιθυρίζουν μυστικά απ’ την αρχή του χρόνου…

   Και ο ποιητής Ι. Πολέμης σε εκτενέστατο ποίημα ζωγραφίζοντας την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης βλέπει στην πρώτη στροφή τη μεγάλη ανατροπή.

Η Σαλονίκη που έσβηνε με του καιρού το διάβα

- καντήλι που τρεμόσβηστο για λάδι λαχταρά-

αποβραδίς κοιμήθηκε δυστυχισμένη σκλάβα

και την αυγούλα ξύπνησε αρχόντισσα κυρά.

  Μέχρι εκείνη την «αυγούλα» όμως μεσολαβούν μέρες αγωνίας. Στις 23 Οκτωβρίου οι Τούρκοι εγκαταλείπουν τον Αξιό καταστρέφοντας με μανία διαβάσεις και γέφυρες υποχωρώντας προς τη Θεσσαλονίκη. Το Μηχανικό του Στρατού μας καθυστερεί επισκευάζοντας ή κατασκευάζοντας γέφυρες και σχεδίες. Οι ΄Ελληνες διαβαίνουν τον Αξιό την 25 η Οκτωβρίου και προελαύνουν προς την ιστορική πόλη. Εντωμεταξύ ο Τούρκος Αρχιστράτηγος Χασάν Ταχσίν πασάς βλέποντας την κακή κατάσταση του στρατού του και με την μεσολάβηση των Προξένων των Μεγάλων Δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη πείθεται να έλθει σε διαπραγματεύσεις με τον ΄Ελληνα Αρχιστράτηγο: να παραδώσει τη Θεσσαλονίκη για την αποφυγή της άσκοπης αιματοχυσίας. Ζητούσε όμως να αποσυρθεί με τον στρατό του και τον οπλισμό του στο Καραμπουρνού και να μείνει εκεί μέχρι τέλους του πολέμου.

     Ο Κωνσταντίνος απορρίπτει τα αιτήματα του Ταχσίν και απαιτεί άμεση παράδοση της πόλης και του Τουρκικού στρατού, ο οποίος αφοπλισμένος ως αιχμάλωτος πολέμου θα μεταφερόταν σε κάποιο λιμάνι της Μ. Ασίας με έξοδα της Ελληνική Κυβέρνησης, ενώ η μόνη παραχώρηση θα ήταν να διατηρήσουν οι αξιωματικοί τα ξίφη τους. Αναμένει απάντηση μέχρι τις 6.00΄το πρωί της επόμενης ημέρας, της 26 ης Οκτωβρίου. Το ίδιο βράδυ – 25 Οκτωβρίου -το Γεν. Επιτελείο πληροφορείται με τηλεγραφήματα των υπουργείων Εξωτερικών και Στρατιωτικών για την κατάληψη των Σερρών από τους Βουλγάρους και πιθανόν ελληνικός και βουλγαρικός στρατός να αφιχθούν ταυτόχρονα στη Θεσσαλονίκη. Αγώνας δρόμου λοιπόν για να μην προλάβουν να φθάσουν εκεί πρώτοι οι Βούλγαροι.

    Η 26 η Οκτωβρίου, ημέρα εορτής του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγ. Δημητρίου, είναι η μεγάλη μέρα! Στις 5 το πρωί, ο Σεφήκ πασάς, αντιπρόσωπος του Ταχσίν, ανακοινώνει ότι ο Αρχιστράτηγός του δέχεται τους όρους, ζητεί όμως να κρατήσει 5.000 όπλα για την εκγύμναση των στρατιωτών του. Η αίτηση απορρίπτεται από τον Κωνσταντίνο. Δίδεται δίωρη προθεσμία για απάντηση του Τούρκου πασά μετά την παρέλευση της οποίας διατάσσεται ο ελληνικός στρατός να προελάσει προς τη Θεσσαλονίκη. Στις 11 το πρωί τμήματα της 7 ης μεραρχίας περνούν τον Γαλλικό ποταμό, το τρίτο και τελευταίο υδάτινο εμπόδιο προς τη Θεσσαλονίκη μετά τον Λουδία και Αξιό, και από διάφορες διευθύνσεις κυκλώνουν τις Οθωμανικές δυνάμεις. Οι Θεσσαλονικείς εκλιπαρούν τον Μεγαλομάρτυρα Δημήτριο να τους στείλει τη λύτρωση. Σε στιγμές συγκλονιστικές οραματίζονται οπτασίες του Αγίου! Και ο Ταχσίν πασάς πιεζόμενος συσκέπτεται επί ώρες με τους προξένους των Μεγάλων Δυνάμεων, για να καταλήξει να αποστείλει έγγραφη απάντηση στον Κωνσταντίνο ότι όλοι οι όροι του γίνονται δεκτοί και ζητεί να σταλούν αντιπρόσωποι για τη σύνταξη των Πρωτοκόλλων. Η απάντηση φτάνει στις 2.00΄ το μεσημέρι στο Γενικό Στρατηγείο και ταυτόχρονα διατάσσονται η VII Μεραρχία και το Απόσπασμα Ευζώνων να σπεύσουν προς κατάληψη της Θεσσαλονίκης, οι δε Βουλγαρικές δυνάμεις με μήνυμα προτρέπονται να μην κινηθούν προς την πόλη για στρατηγικούς λόγους.

    Στις 11.00΄το βράδυ της 26 ης Οκτωβρίου 1912 δύο αξιωματικοί του Ελληνικού Γενικού Στρατηγείου, ο Β. Δούσμανης και ο Ι. Μεταξάς, συνυπογράφουν με τον Ταχσίν πασά το Πρωτόκολλο παραδόσεως της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τους όρους, που είχαν συμφωνηθεί. «Η πόλις της Θεσσαλονίκης παραδίδεται εις τον Ελληνικόν Στρατόν μέχρι της συνομολογήσεως της ειρήνης» αναφερόταν στο άρθρο 3. Η Θεσσαλονίκη, η πρωτεύουσα της Μακεδονίας, η πόλη που «ενσάρκωνε καημούς και ελληνικά όνειρα», ανήμερα του πολιούχου της Αγ. Δημητρίου, είναι πια ελεύθερη μετά από αιώνες στυγνής σκλαβιάς!

    Το πρωί της επόμενης μέρας (27 Οκτωβρίου) υπογράφεται συμπληρωματικό Πρωτόκολλο, σύμφωνα με το οποίο 25.000 Τούρκοι στρατιώτες παραδίδονταν ως αιχμάλωτοι στον Ελληνικό Στρατό και μαζί 1.000 αξιωματικοί και πλήθος πολεμικού υλικού, ενώ ως πρώτη μονάδα του Ελληνικού Στρατού, το Απόσπασμα Ευζώνων και τμήμα του ιππικού, εισέρχεται στην πόλη, καταλαμβάνει το Διοικητήριο και εγκαθίστανται στους εκεί στρατώνες. Πλήθη κόσμου έχουν κατακλύσει τους δρόμους και όπως γράφει ο τότε μαθητής Χ. Χαρίσης «έλαβαν χώραν σκηναί ασυλλήπτου ενθουσιασμού. Τριακόσιοι μαθηταί με τα μπλε πηλήκια κι ένα πλήθος Ελλήνων τους περικυκλώσαμε και (…) ζητωκραυγάζαμε έξαλλοι (…) ΄Ολοι φιλούσαμεν την Πολεμικήν Σημαίαν με δάκρυα χαράς».

   Την 28 η Οκτωβρίου 1912, ημέρα Κυριακή, ώρα 11.00΄, ο Αρχιστράτηγος Διάδοχος Κωνσταντίνος εισέρχεται θριαμβευτής στην πόλη με όλο το Επιτελείο του, ενώ ο ελληνικός πληθυσμός παρά τη δυνατή βροχή εκδηλώνει τη χαρά του με κάθε τρόπο « χόρευαν, τραγουδούσαν, έκλαιγαν με λυγμούς…». « ΄Ηρθαν οι δικοί μας! Ήρθε ο Στρατός μας! ΄Ηρθαν οι ΄Ελληνες!». Ακολούθησε δοξολογία στον ναό του Αγίου Μηνά. ΄Εφιππος προσήλθε ο Διάδοχος συνοδευόμενος από τους έφιππους επίσης πρίγκιπες, για να παραστεί στην τελετή, κατά την οποία ο Μητροπολίτης Γεννάδιος εξεφώνησε λόγο παλλόμενο από συγκίνηση. Μεταξύ άλλων είπε: «Σύμπας ο πεπολιτισμένος κόσμος θαυμάζει και εξυμνεί τα ηρωικά υμών κατορθώματα (…) Ημείς δε οι ελευθερούμενοι δάκρυα χαράς σταλάζοντες υποδεχόμεθα υμάς θριαμβευτικώς τη δυνάμει του Σταυρού εισελθόντας εις την παλαίφατον ταύτην και περιμάχητον της πολυστενάκτου και αιματοβάπτου Μακεδονίας πρωτεύσουσαν.(…) Αωνία η μνήμη των ενδόξως εν τω πεδίω της μάχης πεσόντων και διά του πολυτίμου αίματος αυτών ελευθερωσάντων πατρίδα, παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων!».

    Εν συνεχεία ο Διάδοχος μετέβη στο Διοικητήριο, όπου παρήλασε ενώπιόν του η 1 η Μεραρχία και στη συνέχεια έγινε παρουσίαση των Αρχών της πόλης. Για την ημέρα εκείνη αναγράφεται στην έκθεση της 1 ης Μεραρχίας: «η πραγματοποίησις ενός εθνικού μεγάλου ονείρου και ο τρόπος καθ΄ον τούτο επραγματοποιείτο εχάραξεν την ημέραν αυτήν εις την καρδίαν του ΄Εθνους ως μίαν των ενδοξοτέρων και ευτυχεστέρων ημερών της Πατρίδος». (Αρχείον ΓΕΣ/ΔΣ.Φ. 1641/Δ/1/

   Αλλά οι Βούλγαροι και μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης επιμένουν να καρπωθούν τη δόξα της νίκης και επιθυμούν συγκυριαρχία στην πόλη. Ζητούν έστω να μείνουν 2 τάγματα στη Θεσσαλονίκη για ανάπαυση, επειδή καθ΄ οδόν ταλαιπωρήθηκαν λόγω βροχής. Ο Διάδοχος για λόγους ανθρωπιστικούς δέχεται, αλλά παρά τη συμφωνία εισήλθε ένα βουλγαρικό σύνταγμα στην πόλη και οι Βούλγαροι άρχισαν να προκαλούν. Οι ΄Ελληνες όμως ήταν ήδη κύριοι της καταστάσεως. « Η Κυβέρνησις έσπευσε να τοποθετήση εις την Θεσσαλονίκην Νομάρχην, Αστυνομικόν Διευθυντήν και Πολιτικούς υπαλλήλους και η πόλις έλαβεν αμέσως διοικητικώς ελληνικόν χαρακτήρα» τονίζει ο Διον. Κόκκινος.

    Το επόμενο πρωί, 29 Οκτωβρίου 1912, εισήλθε στην πόλη ο Βασιλιάς Γεώργιος, περιστοιχισμένος από τον Διάδοχο και τους Πρίγκιπες. Η εγκατάστασή του στην απελευθερωθείσα πόλη είχε και συμβολικό χαρακτήρα, αλλά ήταν και μια διπλωματική ενέργεια – απάντηση στη δόλια πολιτική των Βουλγάρων. Εκείνη την ημέρα απέδωσε τιμές η 1 η Μεραρχία και το Απόσπασμα Ευζώνων, ενώ παρά τη συνεχιζόμενη δυνατή βροχή πλήθη λαού με έξαλλο ενθουσιασμό επευφημούσαν. Η παρέλαση της νίκης πήρε τον παραλιακό δρόμο κι όταν έφθασε μπροστά στον Λευκό Πύργο, έγινε έπαρση Σημαίας, ενώ ελληνικά πυροβόλα έριξαν 21 χαιρετιστήριες βολές. Τα καράβια στο λιμάνι σφύριζαν, τα πλήθη ζητωκραύγαζαν, οι καρδιές χτυπούσαν δυνατά κι έκαναν τους παλμούς τους τραγούδι που έσμιγε με τον αέρα της λευτεριάς: «…και σαν πρώτα ανδρειωμένη, Χαίρε, ω χαίρε ελευθεριά!».