“Δέν συμφωνῶ μέ ὃσα ἰσχυρίζεσαι, ἀλλά θά ὑπερασπιστῶ μέχρι θανάτου τό δικαίωμά σου νά τά λές”. (Βολταῖρος)
Θά ἒχετε προσέξει ὃτι ἡ ἐποχή μας εἶναι παραγωγός ἐγωμανῶν, εὒθικτων, πολιτῶν, πού ἐκδηλώνουν τίς ἀνασφάλειές τους ἐπιθετικά προβάλλοντάς τες σέ δημόσια θέα, πού ἀπεχθάνονται καί χλευάζουν τόν διάλογο, τόν ἀντίλογο, πού ἒχουν συνηθίσει νά ζοῦν ἐκλιπαρῶντας, ἐπιβάλλοντας ἢ ἒντεχνα προκαλώντας τόν θαυμασμό, τά παλαμάκια.
Στίς σκοτεινές ἐποχές μας ἡ τάση αὐτή προκαλεῖ, δέν ἀσκεῖ γοητεία, ἀλλά φόβο. Πλαισιώνει αὐταρχικές ἐξουσίες, δανείζεται ἀπό τήν «αἲγλη» τους, σέ μιά διαδικασία ἀλληλοτροφοδοσίας, πού μόνο τό φωτεινότερο καί τό καλύτερο δέν προοιωνίζεται. Εἲτε πρόκειται γιά ἐραστές τοῦ χάους ἢ τοῦ τρόμου, οἱ συνθῆκες μέσα ἀπό τίς ὁποῖες ἀναδύονται εἶναι ἀνεξέλεγκτες. Καθώς τά «ὐποδείγματα», στήν πολιτική, στήν κοινωνία, στήν οἰκονομία, στήν ἐκκλησία μετατοπίζονται, ὃ,τι μπορεῖ νά ἀποτελέσει ἀντίβαρο σέ αὐτήν τήν κατρακύλα θέλει μεγαλύτερη προσπάθεια καί ὑποστήριξη γιά νά ἀκουστεῖ ἡ θέση του, ἡ φωνή του. Καθώς χάνεται τό μέτρο, ἡ διάκριση, ὁ σεβασμός, ἡ ἀνεκτικότητα, ὡς κοινωνία θά συγκρουστοῦμε μέ τήν πραγματικότητα. Ἡ συνήθης ἐπωδός μας ὃτι «τό μέλλον εἶναι στά δικά μας χέρια» μοιάζει ὃλο καί πιό πολύ μέ εἰρωνεία. Ὃ,τι ξέραμε γιά τήν πολιτική, τίς ἀνθρώπινες ἀξίες, τούς θεσμούς καί τήν Δημοκρατία πᾶνε περίπατο.
Προσέξτε παγκόσμια, πόσοι καί ποιοί μποροῦν νά διαρρήξουν τήν παραδοσιακή πολιτική. Πρῶτος διδάξας ὁ Μπερλουσκόνι. Ὁ καλύτερος μαθητής του ὀ Ντόναλντ Τράμπ, ὁ ὁποῖος δέν σεβάστηκε τίποτα καί ἐπιβραβεύθηκε μέ τό σημαντικότερο ἀξίωμα στόν κόσμο. Εἶναι βέβαιο ὃτι θά βρεθοῦν μιμητές νά τὀν ἀκολουθήσουν.
Ἡ ἐκλογή του ἒστειλε ἒνα μήνυμα καί ἀποτελεῖ χρυσή εὐκαιρία γιά την ἂκρα Δεξιά νά ἀποκτήσει ἓναν λαϊκιστή ἡγέτη ἐπιθετικό, μέ τοξικό καί διχαστικό λόγο πού νά μπορεῖ τραμπούκικα νά ἀπευθύνεται στά πιό πρωτόγονα ἒνστικτα τῶν πολιτῶν. Ἀκόμη κι ἂν ἒχει σειρά ἀδικημάτων νά τόν βαραίνουν, σκοτεινό πρότερο βίο καί ὑβριστικό λόγο ἒχει πιθανότητες νά προχωρήσει πολιτικά, ἀκόμη καί νά γίνει σύμβουλος, δήμαρχος, πρωθυπουργός, πρόεδρος.
Κάποια ἂτομα μέ τήν συνδρομή χαμηλῶν ἰδεῶν γοητεύονται ἀπό τήν δύναμη τῆς ἀγένειας, τῆς βίας, τῆς ἐπιθετικότητας. Προκλητικά δέν σέβονται τίποτα. Μέ αὐτόν τόν τρόπο δημιουργεῖται ἓνα κοινωνικά ὑποβαθμισμένο πολιτικό μόρφωμα, πού θέλει νά εἰσχωρήσει καί στά μεσαῖα στρώματα. Ἀξίζει νά ὑπενθυμίσουμε πώς ὃταν ἀνέβαινε τό ναζιστικό κίνημα, εἶχε μαζί του πολλά ἀπό τά σημαντικότερα πνεύματα τῆς Γερμανίας καί τῆς ὑφηλίου ὁλόκληρης.
Πρόκειται σαφῶς περί πολιτικῆς παραλλαγῆς ψυχολογικῆς συνθήκης. Οἱ ἂνθρωποι αὐτοί –μικροί, μεγάλοι, μορφωμένοι, ἀμόρφωτοι ὃλοι τους ἂνευ στοιχειώδους κουλτούρας- μεταβιβάζουν στό ἢδη ἐκμαυλισμένο σύστημα αἰσθήματα μίσους καί ἐκδικήσεως, τά ὁποῖα κατά βάθος παραπέμπουν σέ ἂτομα μέ ἀρνητικό ρόλο σέ ὃλες τίς περιοχές, πλήν τοῦ ἲδιου προσωπικοῦ.
Ἡ ταραγμένη συναισθηματική τους ζωή προκαλεῖ μιάν ἂγρια ἐκδικητικότητα μέσα τους ἀπό φόβο γιά τόν ἲδιο τους τόν ἑαυτό, ἐκδικητικότητα τήν ὁποία κατευθύνουν ἀνενδοίαστα σέ ἂλλους ἀνθρώπους. Ἒχουν μιά τρομερή δυσκολία στόν σεβασμό, στό διαφορετικό, στήν ἀνοχή, τούς ἒρχεται πιό φυσική ἡ ἐπίθεση, τούς ταιριάζει ἡ καλλιέργεια μιᾶς ἐσωτερικῆς ἐτοιμότητας γιά μίσος. «Γαία πυρί μιχθείτω».
Ὑπάρχει πάντα ἓνα ψυχολογικό ὑπόστρωμα ἀνασφάλειας, πού βρίσκεται πίσω ἀπό τήν λεγόμενη «ἀντισυστημική» τῆς επιθετικότητας, ἡ ὁποία δίνει τήν εὐκαιρία στίς ἀρνητικές ἐπιθυμίες ἱκανοῦ ἀριθμοῦ τσαλακωμένων ἀνθρώπων καί ὀργισμένων ἀπό ἀγωνία γιά τόν ἑαυτό τους, νά ἐξωτερικεύσουν ἐπιθετικά τίς φοβίες τους καί νά δώσουν στήν ἀντίδρασή τους τήν μορφή πολιτικῆς, θρησκευτκῆς, κοινωνικῆς ἐπιλογῆς, καί τοῦτο ἀνεξάρτητα ἀπό τό μορφωτικό ἐπίπεδο, τό ὁποῖο ὡς γνωστόν δέν ἒχει οὐδεμία σχέση μέ τήν κουλτούρα τοῦ καθενός.
Μπορεῖ νά
ἒχει κάποιος τελειώσει πανεπιστήμιο, νά διαθέτει κοινωνική προβολή, καί νά εἶναι καθίκι. Ἀπό
τούς ἀνθρώπους πού ἀναβλύζουν παιδεία, πτυχιούχους και μή, ἐκτιμῶ περισσότερο
τούς χωρίς διπλώματα. Μέ τό κλειδί τοῦ βλέμματός των μπορεῖς νά ξεκλειδώσεις πολλά. Ἡ καλοσύνη τους, ἡ
διάκρισή τους, ἡ εὐγένειά τους μπορεῖ νά σέ μαγνητίσει, νά
σέ ἀποτρέψει, νά σέ κάνει νά ἀντιληφθεῖς,
νά σέ βοηθήσει νά καταλάβεις.
Καί τώρα ἂς πᾶμε στήν σκοτεινή πλευρά. Ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ ἂνθρωποι; Ἀπό τί ψυχικά ὑλικά εἶναι φτιαγμένοι καί ἀδιαφοροῦν γιά τό κοινωνικό τους περιβάλλον; Γιατί τό μισοῦν, τόσο ὣστε νά μήν σέβονται, νά μήν ἀνέχονται τόν διπλανό τους, νά μήν ἀντέχουν τό διαφορετικό; Κι ἂν τό μισοῦν γιατί τό μισοῦν;
Τό μόνο βέβαιο εἶναι ὃτι ἡ ἀναδυόμενη νέα μορφή τραμπουκισμοῦ δέν ἒχει σχέση μέ τήν πολιτική, οὒτε μέ τήν παρρησία, τήν εὐθύτητα, τό εἰλικρινές τήν ντομπροσύνη.
Εἶναι ἓνα ψυχολογικό σύνδρομο τοῦ ὁποίου τό κίνητρο εἶναι τό μίσος. Μίσος γιά τήν κοινωνία πού τούς γέννησε, τούς ἀνέθρεψε καί τούς ἀνέδειξε. Μίσος πού εἶναι ἡ ἂλλη σκοτεινή πλευρά τοῦ ναρκισσισμοῦ τους. Αἰσθάνονται ἀνώτεροι ἀπό ὃλους ἐμᾶς καί ἐπειδή δέν ἀναγνωρίζουμε τήν ἀνωτερότητά τους θέλουν νά μᾶς ἐκφοβίσουν, νά μᾶς μειώσουν, νά μᾶς ἀφανίσουν.
Σκέφτομαι τήν «κριτική σκέψη». Μιά παρεξηγημένη ἒννοια. Μήπως βρισκόμαστε σέ κάποια ἀναβίωση παλιῶν δεκαετιῶν, φασισμοῦ καί σταλινικῶν συμπεριφορῶν, ἐκφοβισμοῦ, ἀπεινῶν διωγμῶν, ἐκτοπισμῶν, βάναυσης ἀντιλογίας, ἂγονης ἀμφισβήτησης, τάπωμα τῆς δημόσιας ἂποψης τοῦ διπλανοῦ, γενικά ψυχολογικῆς κακοποίησης;
Ὃταν ὁ ἂνθρωπος ἀποτύχει νά ἐλέγξει τόν ἂρρωστο ἐγωισμό του, κυριαρχεῖται ἀπό ὃ,τι πιό βρόμικο. Μπορεῖ νά φθάσει στά βαθιά γεράματα, χωρίς ποτέ νά ἒχει αἰσθανθεῖ μιά ἒλλειψη γιά ἐκεῖνο ἐκεῖ τό κενό μέσα στό κεφάλι του.
Ἂν ὃλα στόν κόσμο διέπονται ἀπό τούς νόμους τῆς δημοκρατικῆς λογικῆς, ἂν ἡ ἐλευθερία ταυτίζεται μέ τήν κατανόηση αὐτῆς τῆς οἰκουμενικῆς ἒλλογης ἀναγκαιότητας, ἂν ὁ ἂνθρωπος συνειδητοποιήσει ὃτι αὐτό πού εἶναι ἀναγκαῖο καί αὐτό πού εἶναι ἐπιθυμητό συμπίπτουν, τότε, ναί, μιά νέα κοινωνία ἐλεύθερων πολιτῶν εἶναι ἐφικτή στό μέλλον.
Ὑστερόγραφο:
Ἡ ἐπιφυλλίδα αὐτή γράφτηκε μετά ἀπό ὀχληρή παρότρυνση! σχολίου τοῦ συμπατριώτη μας Γιώργη Σανταμούρη.
Λυπάμαι για το επίπεδο της πνευματικής επάρκειάς σου. Ασχολήσου με τα φυτά σου και άσε τις μεταφυσικές δογματικές φαντασιομαλακίες σου. Είσαι πολύ μύγα για να μας καθοδηγείς.
Πάντως νά ξέρεις Σανταμούρη, ὃτι ὑπάρχουν ἂτομα πού ἀντιστέκονται στήν νοσηρότητα. Φυσικά ὂχι αύτοί πού ὃταν σύρονται στά δικαστήρια κάνουν ἀνενδοίαστα τήν κυβίστηση: «εκτιμώ και σέβομαι τον πατέρα Γεώργιο Φανερό», ἢ τό τελευταῖο:
Αγαπητοί μου φίλοι, με την παρούσα δημοσίευση, ζητώ
συγγνώμη από τον τέως Δήμαρχο Τήνου κ. Ιωάννη Σιώτο για κρίσεις μου
σε παρελθούσες δημοσιεύσεις μου, που αφορούσαν στο πρόσωπό του και
τυχόν εκφράστηκαν από μέρους μου καθ’ υπερβολήν.
(Προσωπικά συμφωνῶ μέ τήν ἂποψη τῶν ψυχαναλυτῶν: Ὃποιος πολίτης καταφεύγει στά δικαστήρια συμβαίνει γιά δύο λόγους· ἢ ὂντως εἶναι ἒνοχος ἢ εἶναι μαμάκιας…)
Τό ἐλπιδοφόρο ὃραμα, φίλε Γιώργη, εἶναι τόσο ἒντονο, ὣστε ἡ διάψευση ἒρχεται ἐκκωφαντική. Δέν γίνεται νά ὀνειρεύεσαι καί νά ταυτίζεσαι μέ στυγνούς καί πολλές φορές κυνικούς πολίτες. Ἀργά ἢ γρήγορα ὀφείλεις νά πάρεις τόν δρόμο σου. Αἰσθάνομαι πραγματικά προνομιοῦχος πού βίωσα ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων, μέ τρόπο ἂμεσο, τήν ἀνεκτικότητα, τήν εὐθύτητα, τήν ἀφοβία ὡς γλῶσσα μητρική, καί ἀπέρριψα συνειδητά τόν πειρασμό τοῦ μίσους, τῆς ἐπιθετικότητας, τῆς ἐκδίκησης, τοῦ τραμπουκισμοῦ. Γιά μιά πορεία πού μέ ὡρίμασε δέν γίνεται ποτέ νά μετανιώνω.
Ἡ ψυχή, τό πνεῦμα δέν ἀποσυνδέεται ἀπό τό σῶμα. Σέ κάποιες ἂλλες ἐποχές δέν μποροῦσαν νά δεχθοῦν ὃτι ἀπό τό κατώτερο γεννιέται τό ἀνώτερο. Ὁ συλλογισμός τους ἦταν ὁ ἑξῆς: ἀφοῦ δέν γίνεται μιά πέτρα νά μιλήσει, δέν μπορεῖ ἐπίσης ἓνα κομμάτι κρέας καί ἓνας σωρός ἀπό κόκκαλα νά μιλήσουν. Μέ αὐτή τήν λογική παλαιοί καί κάποιοι καί τώρα ἀκόμη μιλᾶνε γιά διαχωρισμό σώματος καί πνεύματος. Σήμερα ὃμως δέν μποροῦμε νά λέμε τέτοια πράγματα. Εἲμαστε ὑποχρεωμένοι νά καταλαβαίνουμε μέσα ἀπό τήν σωματικότητά μας τό πνεῦμα καί ἀπό τήν πνευματικότητά μας τό σῶμα. Ἐπί παραδείγματι ἡ ὑστερία εἶναι σωματική ἀσθένεια ἡ ὁποία ὀφείλεται σέ ψυχική διαταραχή. Ἡ κακία εἶναι ψυχική ἀσθένεια ἡ ὁποία προκαλεῖ ἂγχος καί τοῦτο μέ τήν σειρά του, τό ἐλάχιστο, κτυπάει στήν πίεση καί τήν καρδιά. Φυσικά ὑπάρχει καί τό φαινόμενο κάποιοι νά θρέφονται ἀπό τήν κακία. (Τό τελευταῖο νά ἐκληφθεί ὡς ἀστεϊσμός).
Ἀκροτελεύτια: Σανταμούρη ἒχεις δικαίωμα νά χαρακτηρίζεις θέσεις ἂλλων, νά τίς άποδέχεσαι ἢ νά τίς ἀπορρίπτεις, ἀλλά οἱ δίκην σταλινικοῦ ἰνστρούχτορα ἀπαγορεύσεις καί ὑπαγορεύσεις, δέν ἒχουν καμμιά σχέση μέ τήν Δημοκρατία μας. Ὁ Ἓλληνας θέλησε, ὂχι νά ἒχει δίκιο ἀλλά Δικαιοσύνη, καί προτίμησε τό τοῦ Σωκράτους « Προτιμώ νά ἀδικοῦμαι παρά νά ἀδικῶ».
«Αὐτοί πού μποροῦν νά σέ κάνουν νά πιστέψεις σέ παραλογισμούς, μποροῦν νά σέ κάνουν νά διαπράξεις φρικαλεότητες». Βολταῖρος ἒφα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου